Ebeveynleri boşanmış ergenlere yönelik grup müdahaleleri: Bir sistematik literatür taraması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEHER SARIGÜL BOYALI

Danışman: Nilgün Öztürk

Özet:

Bu çalışmada ebeveynleri boşanmış ergenlerin ruh sağlığını desteklemek için uygulanan grup müdahalelerinin gözden geçirilmesi ve grup müdahalelerini içeren çalışmalardan elde edilen bulguların sentezlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında belirlenen anahtar kelimeler kullanılarak EBSCOHOST (Academic Search Ultimate, ERIC, MEDLINE gibi tüm veri tabanları dahil), Pubmed, SAGE, Science Direct, Scopus, Web of Science ve WILEY olmak üzere yedi veri tabanında tarama yapılmıştır. Ebeveynleri boşanmış ergenlere yönelik uygulanan grup müdahalelerini içeren, 2014-2024 yılları arasında, İngilizce dilinde, hakemli dergilerde yayımlanmış, verilerin ölçme araçları ile toplandığı, deneysel çalışmalar araştırmanın dahil edilme kriterleri olarak belirlenmiştir. Dahil edilme kriterlerini karşılayan yedi çalışma bu araştırmanın kapsamını oluşturmuştur. Dahil edilen çalışmalarda İyimserlik Grup Terapisi, Maneviyat Temelli Grup Danışmanlığı,  Boşanmış Ailelerin Çocukları - Boşanmayla Başa Çıkma (CoD-CoD), Çocuklar için Farkındalık Temelli Bilişsel Terapi (MBCT-C), Ergenlerin Ebeveyn Boşanmasına Uyum Pilot Programı (AAPPD), Meta Bilişsel Terapi (MCT) ve Duygu Odaklı Terapi (EFT) müdahalelerinin etkililiğinin test edildiği görülmüştür. Bu müdahalelerin depresyon, anksiyete ve stres semptomları, öfke, zihinsel sağlık sorunları, pozitif duygulanım seviyesindeki azalmayı engelleme, başa çıkma, sosyal duygusal yeterlik üzerinde etkili olduğu; negatif duygulanım üzerinde etkili olmadığı görülmüştür.  Araştırmadan elde edilen bulgular alan yazın ışığında tartışılarak önerilerde bulunulmuştur.