Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HATİCE ÖZGAN SUCU
Danışman: Eyüp İzci
Özet:
Bu araştırmanın amacı üniversite zorunlu hazırlık sınıfında yabancı dil olarak İngilizce öğrenen öğrencilerin İngilizce başarıları ile İngilizce dersine yönelik tutumları, bilişüstü farkındalık ve öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri arasındaki ilişkiler örüntüsünü ortaya çıkarmaktır. Ayrıca araştırmada öğrencilerinin İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik, bilişüstü farkındalık ve İngilizce dersine ilişkin tutumlarının ne düzeyde olduğunu belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel yöntem kullanılmış olup ilişkisel tarama modelinden keşfedici korelasyon yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi 2015 yılında, Yabancı Diller Yüksekokulu'nda zorunlu İngilizce hazırlık eğitimi alıp final sınavına giren 543 öğrenci oluşturmaktadır. Ölçekler öğrencilerin tamamına uygulanmış ve değerlendirmeye alınabilecek ölçek sayısının 402 olduğu görülmüştür. Araştırma örneklemi 402 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan veriler üç ölçme aracı ile toplanmıştır. Öğrencilerin İngilizce dersine yönelik tutumlarına ilişkin verilerin toplanması için "İngilizce Duyuşsal Alana İlişkin Tutum Ölçeği", bilişüstü farkındalığa ilişkin verileri elde etmek için "Bilişötesi Farkındalık Ölçeği" ve öğrenilmiş çaresizliğe ilişkin veriler ise araştırmacı tarafından geliştirilen "İngilizce Öğrenmede Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeği" ile toplanmıştır. Ayrıca öğrencilerin İngilizce başarı puanı değişkeni ise öğrencilerin final notundan oluşmaktadır. Tutum ve bilişüstü farkındalık ölçeklerinin geçerlilik ve güvenirliliğinin test edilmesi amacıyla Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı hesaplanmış açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. İngilizce Öğrenmede Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeğinin geçerlilik çalışması kapsamında ilk olarak kapsam geçerliliği, uyum geçerliliği ve yapı geçerliliği test edilmiştir. Ölçeğin güvenirliliği için ise iç tutarlılık anlamındaki güvenilirlik olan KR-20 katsayısı hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar ölçeklerin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir. Araştırma bulguları öğrencilerin İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin, İngilizce dersine yönelik tutumlarının ve öğrencilerin genel bilişüstü farkındalık düzeylerinin İngilizce akademik başarıları ile yüksek düzeyde ilişkili olduğu sonucunu ortaya koymuştur. Ayrıca İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik, İngilizce dersine yönelik tutum ve genel bilişüstü farkındalık değişkenlerinin öğrencilerin İngilizce akademik başarılarının önemli birer yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, bir yıl zorunlu hazırlık eğitimi alan öğrencilerin hazırlık eğitimi sonunda İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik yaşamadıkları, öğrencilerin genel bilişüstü farkındalık seviyelerinin yüksek olduğu, İngilizce dersine karşı olumlu sayılabilecek bir tutuma sahip oldukları ve İngilizce akademik başarının orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, araştırma bulguları öğrencilerin İngilizce öğrenmenin önem ve gerekliliğini kavramalarına ve İngilizce öğrenmeye karşı ilgilerinin yüksek olmasına rağmen; öğretmen, dersin işlenişi ve İngilizce konuşmaya karşı yüksek düzeyde olumlu tutumlara sahip olmadıkları sonucunu ortaya koymuştur. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik, bilişüstü farkındalık ve İngilizce dersine yönelik tutumun, öğrencilerinin İngilizce akademik başarılarını önemli derecede yordadığı ve üç değişkenin birlikte başarıdaki toplam varyansın yaklaşık %63'ünü açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır. İngilizce akademik başarıyı en fazla etkileyen bağımsız değişkenin İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik olduğu, ikinci değişkenin ise öğrencilerin genel bilişüstü farkındalık düzeyleri ve üçüncü değişkenin ise öğrencilerin İngilizce dersine yönelik tutumları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, öğrencilerin İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik seviyeleri artarken İngilizce akademik başarıları düşmekte fakat bilişüstü farkındalık ve tutum değişkenlerinin kontrol edilmesiyle iki değişken arasındaki ilişkinin gücü azalmaktadır. Öğrencilerin bilişüstü farkındalık seviyeleri arttıkça İngilizce akademik başarıları düzeyleri de artmaktadır fakat tutum ve öğrenilmiş çaresizlik değişkenleri kontrol edildiğinde iki değişken arasındaki ilişki değeri azalmaktadır. Bununla birlikte, öğrencilerin İngilizce dersine yönelik olumlu tutumları arttıkça, İngilizce akademik başarı düzeylerinin de arttığı fakat öğrenilmiş çaresizlik ve bilişüstü farkındalık değişkenleri kontrol edildiğinde, iki değişken arasındaki ilişkinin gücünün azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bulgularından, İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizliğin İngilizce dersine yönelik tutumun anlamlı ve güçlü bir yordayıcısı olduğu; öğrencilerin İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik seviyesi arttıkça, İngilizce dersine yönelik olumlu tutumlarının azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Benzer şekilde, öğrencilerin genel bilişüstü farkındalık düzeylerinin, İngilizce öğrenmede öğrenilmiş çaresizlik değişkeninin anlamlı ve güçlü bir yordayıcısı olduğu; öğrenilmiş çaresizlik düzeylerinin artmasında bilişüstü farkındalık seviyelerinin negatif bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre çeşitli önerilerde bulunulmuştur.