Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Öğretmenliği (Yl), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DUYGU NAZALI
Danışman: Nail İlhan
Özet:
Eğitimcilerin teknolojiyi takip etme, kullanma açısından yeniliklere yönelik ilgileri önemlidir. Çalışmanın amacı, ‘Eğitimde Yapay Zekâ İlgi Ölçeği’’nin geliştirilmesi ve fen bilgisi öğretmen adaylarının eğitimde yapay zekâ kullanımına yönelik ilgi düzeylerinin bazı değişkenler (cinsiyet, okuduğu bölüm, sınıf düzeyi, şu anki ‘Akademik Genel Not Ortalaması’, yapay zekayı kullanma sıklığı) açısından incelenmesidir. Çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde tasarlanmıştır. ‘Eğitimde Yapay Zekâ İlgi Ölçeği’(EYZİÖ) geliştirilmesi için araştırmanın çalışma grubu 2024-2025 eğitim öğretim yılında Türkiye’deki bir devlet üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan farklı branşlardaki 697 öğretmen adayından oluşmaktadır. Tarama araştırması için çalışma grubunu ise Türkiye’deki farklı üniversitelerde öğrenim gören 275 fen bilgisi öğretmen adayından oluşmaktadır. EYZİÖ geliştirilmesi; ölçek hazırlığı, madde oluşturma, güvenirlik ve geçerlik analizleri, ölçeğin son halini oluşturma basamaklarında gerçekleştirilmiştir. Geliştirilen EYZİÖ beşli Likert tipinde, 72 maddeden ve 8 boyuttan oluşmaktadır. Boyutlar; “Eğitimde Yapay Zekâ”, “Makine Öğrenme”, “Derin Öğrenme”, “Yapay Sinir Ağı”, “Veri Madenciliği”, “Doğal Dil İşleme”, “Uzman Sistemler ve Meslekler”, “Etik, Ahlak ve Yasalar” şeklindedir. Tarama çalışması için toplanan veriler, fen bilgisi öğretmen adaylarının yapay zekaya yönelik ilgileri betimsel ve kestirimsel istatistik analiz yöntemleriyle incelenmiştir. Araştırma sonuçları, Fen bilgisi öğretmen adaylarının yapay zekaya yönelik ilgi düzeylerinin, cinsiyetleri veya yapay zekâ kullanma sıklığı açısından anlamlı olarak değişmediğini göstermektedir. Diğer taraftan öğretmen adaylarının yapay zekaya yönelik ilgi düzeyleri yapay zekâ ile ilgili eğitim alma durumuna göre anlamlı olarak değişmektedir. Yine öğretmen adaylarının sınıf düzeylerine göre yapay zekaya yönelik ilgilerinde anlamlı farklılıklar görülmüştür. Araştırmada ortaya çıkan diğer bir sonuç ise öğretmen adaylarının ‘Akademik Genel Not Ortalaması’ puanları ile yapay zekâ ilgi puanları arasında anlamlı bir ilişki olmadığıdır. Çalışmada geliştirilen EYZİÖ, yapay zekâ ve fen eğitimi alanına kullanılabilir ve alana katkı sağlayacaktır.