AFP Düzeyi Normal Olan Hepatoselüler Karsinomalı Hastalarda Mikrovasküler İnvazyon ve Kötü Diferansiyasyonu Tahmin Eden Parametreler


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İnönü Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MAHMUT BURAK KILCI

Danışman: Volkan İnce

Özet:

Amaç: Hepatoselüler karsinomalı (HSK) hastalarda, karaciğer nakli (KN) öncesine ait, tam kan sayımı ve rutin biyokimyasal verileri kullanarak, eksplant patoloji sonucuna göre mikrovasküler invazyon (MİVİ) varlığını ve tümörün kötü diferasiyasyon derecesini tahmin edebilecek, basit, ucuz, tekrar edilebilir parametreleri araştırmaktır.

Gereç ve Yöntem: Mart 2006 ile Kasım 2021 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Enstitüsü’nde, HSK tanısı ile KN yapılmış olan hastaların verileri, geriye dönük olarak tarandı. Hastaların demografik verileri, KN öncesinde alınan kan numunelerinden çalışılan, rutin hematolojik ve biyokimyasal parametrelerin sonuçları, eksplant patoloji raporlarındaki tümör özellikleri (maksimum tümör boyutu, tümör sayısı, diferansiyasyon derecesi ve MİVİ durumu) ve KN sonrası rekürrens oranı kaydedildi. Değişkenlerin kötü diferansiyasyon ve MİVİ üzerine olan etkileri tek değişkenli ve çoklu değişkenli model ile analiz edildi.

Bulgular: Serum Alfa-Fetoprotein (AFP) düzeyi normal olan hastalarda MİVİ pozitifliği %28,6, kötü diferansiyasyon oranı %9,3, karaciğer nakli sonrası HSK rekürrens oranı %12,1 (n=17) ve medyan rekürrens süresi 13 ay (1 – 40,1 ay) olarak bulundu. Çok değişkenli analiz sonucunda, KN öncesi AFP düzeyi normal olanlarda, MİVİ pozitifliğinin bağımsız risk faktörleri, Maksimum Tümör Boyutu(MTB)>4,5cm ve tümör sayısı>5 olması iken; kötü diferansiyasyon için bağımsız risk faktörleri, tümör sayısı>4 ve Mean Platelet Volume≤ 8,6 olarak bulundu.

Karaciğer nakli sonrası Hepatoselüler Karsinom rekürrensi gelişenlerin %53’ünde, serum AFP düzeyi, rekürrens tanı anında, halen normal olarak bulunmuştur.

Sonuçlar: KN öncesi AFP düzeyi normal olan HSK’li hastalarda, MTB ve tümör sayısı MİVİ için bağımsız risk faktörü iken, tümör sayısı ve MPV kötü diferansiyasyon için bağımsız risk faktörü olarak bulunmuştur. Ayrıca, KN öncesi AFP düzeyi normal olan hastaların %53’ünde rekürrens anında dahi AFP düzeyleri normal olarak saptanmışken, %47’sinde AFP düzeyleri artmıştır.