Lisansüstü Eğitimde Danışman-Öğrenci İlişkileri Ölçeğinin Türkçe Formunun Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi


Creative Commons License

Arısoy E., Ozer N., Şad S. N.

Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, cilt.14, sa.1/26, ss.155-182, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu çalışmada, lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin danışmanları ile olan ilişkilerinin niteliğini belirlemek amacıyla farklı bir dilde geliştirilen Lisansüstü Eğitimde Danışman-Öğrenci İlişkileri Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması ve ölçeğin Türkçe for-munun psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcıları, 2019-2020 eğitim öğretim yılında İnönü Üniversitesinde farklı lisansüstü programlara kayıtlı 475 öğrenciden oluşmaktadır. Ölçeğin Türkçe formunun yapı geçerliliğinin sınanması amacıyla açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanmıştır. Yapılan AFA sonucunda 16 maddeden oluşan ölçeğin Türkçe formunun toplam varyansın %70.83’ünü açıkladığı belirlenmiştir. Ölçeğin Türkçe formunun orijinal ölçeğin üç faktörlü yapısından farklı olarak rapport ve usta-çırak ilişkisi şeklinde iki faktörlü bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Rapport boyutunda yer alan sekiz maddenin faktör yükleri “.641” ile “. 855”, usta-çırak ilişkisi boyutunda yer alan sekiz maddenin faktör yükleri ise “.793” ile “.861” arasındadır. DFA sonucunda ise iki faktörlü yapıya ilişkin model-veri uyumunun iyi olduğu belirlenmiştir [x2=283.57, x2/sd=2.807, RMSEA=.062, CFI=.99, GFI=.93, AGFI=.91, NNFI=.99 ve SRMR=.042]. Ölçeğin Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı .956, test-tekrar test korelasyon katsayısı ise .735 olarak bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgular, ölçeğin Türkçe formunun, lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin danışman-öğrenci ilişkilerine yönelik algılarının ölçülmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir yapıda olduğunu göstermektedir.
This study aimed to adapt the Advisory Working Alliance Inventory (AWAI) into Turkish and to examine the psychometric properties of the Turkish version of the scale in order to measure the quality of the relationships between graduate students and their advisors. The participants of the research were 475 students enrolled in the graduate programs at İnönü University in the 2019-2020 academic year. Exploratory factor analysis (EFA) and confirmatory factor analysis (CFA) were used to test the construct validity of the Turkish form of the scale. The EFA results showed that the16-item Turkish form of the scale accounted for 70.83% of total variance explained. In this research, a two-factor structure, i.e. rapport and apprenticeship factors, was obtained as different from the three-factor structure of the original form of AWAI. While factor loadings of eight items in the Rapport dimension ranged between “.641” and “.855”, factor loadings of eight items in Apprenticeship factor ranged between “.793” and “.861”. The CFA results regarding the two-factor model revealed favorable goodness-of-fit values [X2=283.57, X2/df=2.807, RMSEA=.062, CFI=.99, GFI=.93, AGFI=.91, NNFI=.99 and SRMR=.042]. Cronbach Alpha internal consistency coefficient of the scale was “.956”, and test-retest correlation coefficient was “.735”. Findings obtained from the research show that the Turkish form of the scale is a valid and reliable instrument, which can be used to measure the perceptions of graduate students towards advisor-advisee relationships.