INONU UNIVERSITY JOURNAL OF CULTURE AND ART, cilt.11, sa.1, ss.182-197, 2025 (Hakemli Dergi)
Medeniyetlerin kesişim noktası olan Anadolu, tarih boyunca pek çok farklı kültüre ev sahipliği yapmış ve bu kültürlerin bıraktığı izlerle benzersiz bir kültürel mirasa sahip olmuştur. Bu topraklarda yaşamış her uygarlık, kendi dönemine ait toplumsal ve inanç sistemlerini yansıtan kültürel ögeler üretmiş; bu ögeleri gündelik yaşamdan mimariye kadar birçok alana yansıtmıştır. Söz konusu kültürel yansımalar, yalnızca eşyalar, kıyafetler, kap-kaçak gibi kullanım nesneleriyle sınırlı kalmamış, mimari yapılarda da kendini göstermiştir. Özellikle geleneksel Anadolu mimarisinde önemli bir yapı unsuru olan kapılar, işlevsel olmanın ötesinde, sembolik bir anlam taşıyıcısı olarak değerlendirilmiştir. Kapılar üzerine işlenen simge ve semboller, birer ifade aracı olarak kullanılmış, bu sembollerin kullanım amaçları ve içerdiği anlamlar, araştırılarak çalışmanın amacı oluşturulmuştur. Nitel araştırma yöntemi kullanılarak hazırlanan bu araştırmada, kapı yüzeylerinde kullanılan simge ve semboller ele alınmış, kullanılan bu simge ve sembollerin tarihsel ve kültürel kaynakları araştırılmış ve bunların tanımlanmalarına ve estetik yansımalarına yer verilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda kullanılan bu simge ve sembollerin kültürel devamlılık bağlamında önem taşıdığı ve gelecek kuşaklara aktarılmasının bir zorunluluk olduğu yargısına varılmıştır.