İnternational Conference on Science and Education (ICONSE), Antalya, Türkiye, 29 Ekim - 01 Kasım 2020, ss.199-216
Osmanlı
Devleti’nin son döneminde hayata geçirilen reform niteliğindeki düzenlemeler
ile birlikte kamu hizmetinde yoğun bir gayrimüslim memur istihdamı
gerçekleşmiştir. İstihdam edilen memurlar ile ilgili 1879 yılında II.
Abdülhamid’in çabasıyla tutulan sicill-i ahvâl kayıtları, muhteviyatı
dolayısıyla zengin bir içerik sunmaktadır. Osmanlı Devleti’nde Dâhiliye
Nezareti bünyesinde faaliyet gösteren Sicill-i Ahvâl Komisyonlarınca kayıtları
düzenlenen ve sayıları elli binleri aşan memurların içerisinde gayrimüslim
olanlar oldukça sınırlıdır. Bu çalışmada Mamûretülaziz vilayetine bağlı Arapgir
kazası doğumlu 266 memur içerisinde bulunan 14 gayrimüslim memurun sicil
kayıtları ışığında biyografileri incelenmiştir. Bu kapsamda memurların doğum
yılları, baba isimleri ile meslekleri, okudukları okullar, bildikleri diller, aldıkları
ceza ve ödüller, görev yaptıkları yerler ile aldıkları maaşlar gibi birçok
husus ile ilgili kayıtların sunduğu imkânlar ölçüsünde detaylara değinilmiştir.
Elde edilen bilgiler doğrultusunda özellikle taşrada görev yapmış gayrimüslim
memurların durumuna ilişkin genel bir tespite varılmaya gayret edilmiştir.