AHI EVRAN International Conference on Scientific Research, Kırşehir, Türkiye, 30 Kasım - 02 Aralık 2021, cilt.3, ss.867-876
Organizmaların normal yaşamları dışında
karşılaşabilecekleri olumsuz koşullara doğuştan sahip oldukları adaptasyon
mekanizmaları ile karşı koymaya çalışmaktadırlar. Canlılar yaşamları boyunca
karşılaştığı olumsuz koşulların pek çoğu stres faktörleridir. Yetersiz beslenme
ve aşırı beslenme koşulları organizma için olumsuz koşul olup canlılar hayatta
kalmak için homoestatik mekanizmalarını devreye sokmaktadır. Organizmaların
sahip oldukları korunma/savunma mekanizmaları olumsuz koşullara cevap oluşturma
mekanizmalarından birisi de anjogenezdir/antianjiogenezdir. Anjiogenez var olan
kılcal damarlardan yeni damar oluşturma işlemi ve antianjiogenezde damar
oluşumunu engelleme işlemidir. Obeziteye bağlı olarak meydana ağırlık artışı ile
artan doku kütlesinin oksijenlendirilmesi ve bunun için de taşıyıcı sistem kan
ve kan damarlarının artması gerekmektedir. Kılcal kan damarlarından yeni damar
oluşumunda rol oynayan önemli faktörlerden biriside vasküler endotelial büyüme
faktörü (VEGF) dür. Bununla birlikte damar normal şartlar altında damar
oluşumunu engelleyen faktörlerden biriside angiostatindir. Stres koşulları da
özellikle soğuk stresi enerji metabolizması üzerine etkili olup düşük sıcaklık
koşullarında ısı kaybını engellemek amacıyla kılcal damarların kapanması ve
yeni damar oluşumu engellenmeye çalışılmaktadır. Bu çalışmada aşırı kilo artışı
ve/veya soğuk stresi nedeniyle muhtemel anjionegik/antianjiogenik faktörlerin
düzeyinde meydana gelen değişiklikler araştırılmıştır. Bu nedenle çalışmada
kontrol ve soğuk stresi uygulanan sıçanlar ile obez sıçanlarda anjiogenik ve
anti anjiogenik faktör düzeyleri ELISA yöntemiyle araştırılmıştır. Kontrol ve
uygulama gruplarında 6 şar sıçan üzerinde çalışma yapılmıştır. Soğuk stresi
uygulaması 10-12 oC’de 72 saat süre ile yapılmıştır. Obez sıçanlar
yüksek kalorili diyetle beslenmiş ve %25-30 kilo artışı sağlandıktan sonra
soğuk stresi uygulaması yapılmıştır. VEGF ve angiostatin düzeyleri, sıçanların
karaciğer, beyaz yağ doku, kahverengi yağ dokusunda araştırılmıştır. Yüksek
yağlı diyetle beslenen obez gruplarda VEGF düzeylerinde artış gözlenirken soğuk
stresine bağlı olarak hem obez gruplarda hem de normal beslenme olan gruplarda
angiostatin düzeylerinde azalma saptanmıştır.