Tang Hanedanı’nın Tibet Politikası

Tang Hanedanı 618-907 yılları arasında Çin siyasi tarihinde yaklaşık üç asırlık bir zaman dilimini kapsamaktadır. İdari sınırların boyutu konusunda Qing Hanedanı (1636-1912) ile hemen hemen aynı olsa da tarih boyunca Çin’de kurulan hiçbir hanedan Tang Hanedanı dönemindeki kadar geniş bir hâkimiyet alanına sahip olamamıştır. Bu kadar geniş bir coğrafyada hâkimiyet kurmak beraberinde sınırların ötesinde Türkler, Koreliler, Japonlar, Kitanlar gibi birçok komşu toplulukla da politika yürütmeyi gerekli kılmıştır. Bunların dışında Tibetliler de Tang Hanedanı’nın bir diğer komşusu olarak önem arz etmektedir. Türk Kağanlığı ve Uygur Kağanlığı’nın yanı sıra Tibetliler de VII. yüzyılda büyük bir siyasi oluşum haline geldikten sonra yaklaşık 200 yıl boyunca Tang Hanedanı’nın siyasi tarihinde iz bırakmışlardır. Bu yazının amacı Tang Hanedanı döneminde Tibet ile olan bütün ilişkileri ele almak değildir. Asıl amaç Tang Hanedanı’nın Tibetlilere karşı yürüttüğü politikayı daha çok Tang Hanedanı çerçevesinde ve belli başlı tarihsel gelişmeler ışığında ele almak olacaktır.