Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute, cilt.41, ss.564-579, 2020 (Hakemli Dergi)
Laiklik, Türkiye ve Fransa’da siyasal, hukuki ve toplumsal düzende kayda değer değişimlere neden olmuştur. Bununla birlikte,
Mısır’da bu etkiyi göstermemiştir. Bu gerçekten hareketle çalışma, Türkiye, Fransa ve Mısır’ın laiklik anlayışını ve pratiğini
ülkelerin siyasal geçmişlerini dikkate alarak incelemektedir. Laiklikle kurulan ilişkide ülkelerin siyasal geçmişi, kültürü ve
deneyimlerinin etkisiyle ortaya çıkan farklılıklar ve benzerliklerin ortaya konulması, çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır.
Bu amaçla çalışma Türkiye, Fransa ve Mısır’da dinin siyasal sistem içindeki konumunu ve din özgürlüğü meselelerini, ülkelerin
anayasalarına atıfla mukayese etmektedir. Ayrıca çalışmanın, Mısır’ın laiklik anlayışının ortaya konulması noktasında ilgili
literatüre ciddi katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Çalışma, Türkiye ve Fransa’da devlet kontrolü altında din anlayışının dindevlet
ilişkilerini belirli noktalarda şekillendirdiğini, Mısır’da ise dinin, siyasal sistem üzerinde belirleyici değişkeni olduğunu
göstermektedir. Laikliğin din ve devletin birbirinden ayrılması unsurunun üç ülkede de tam olarak gerçekleştirilmediği ve dini
özgürlüklerin tümüyle garanti altına alınmadığı görülmektedir. Son olarak çalışma, Mısır’ın farklılaşan laiklik anlayışı, Batılı
değerlerle kurulan ilişkinin sınırlılığıyla savlamaktadır.
Anahtar Kavramlar: Laiklik, Din-Devlet İlişkisi, Türkiye, Fransa, Mısır.
Laicism has led to significant changes in the political, legal, and social order in Turkey and France. However, it did not show that kind of effect in Egypt. The study considering this fact investigates the understanding and implementation of laicism in Turkey, France, and Egypt bearing in mind their political past. This study has a purpose to discuss the similarities and differences that occurred under the influence of countries’ own political history, culture, and experiences in relationship with laicism. Thus, the study makes a comparative analysis of the matters of the position of religion political regime and freedom of religion by the use of the countries’ constitution. Hereby, Study also could contribute relevant literature by revealing Egypt’s meaning of laicism. As a result, this study finds that the mentality meant religion under the control of the state in Turkey and France forms religion-state relations in particular points. On the other hand, religion is determining variable over the political system in Egypt. In addition to that, this study shows that the principle of separating the state from the religion of laicism and religious freedoms does not guarantee in all three countries. Finally, this study advocates that Egypt’s limited relations with Western values made Egypt’s laicism different.
Keywords: Secularism, Religion-State Relations, Turkey, France, Egypt.