Hem sinema hem de mimari için önemli olan mekân, bir taraftan insanlar tarafından şekillendirilmekte diğer taraftan da insanları şekillendirmektedir. İnsan ve mekân arasındaki ilişki birbirine sıkı sıkıya bağlıdır. Bu ilişkiyi farklı perspektiflerden anlamak için kullanılan yöntemlerden birisi de tipomorfolojidir. Tipomorfoloji, bina tasarımının, şehirle ve içinde bulunduğu toplumla ilişkisini incelemek için önemli bir başlangıç olarak görülmektedir. Tipomorfoloji her ne kadar mimarlık ve coğrafya alanında kullanılsa da multidisipliner bir yönü de bulunmaktadır. Bu çalışma, filmsel zaman içerisinde dönüşen hodolojik mekânlar üzerine tipomorfolojik analiz yaparak sinema ve mimariyi bir araya getiren multidisipliner bir nitelik taşımaktadır. Tipomorfolojiyi sinemada bir çözümleme yöntemi olarak kullanması bakımından özgün olan bu çalışma, sinema alanında daha sonra gerçekleştirilecek araştırmalar için bir yöntem önerisi sunmakta ve sinema eleştirisine yeni bir bakış açısı kazandırma çabası ile önem arz etmektedir. Araştırmada, anlatısının merkezinde kentler arası geçişlerin olduğu Poor Things filmi üzerine tipomorfolojik analiz gerçekleştirilmiş ve bu yöntem önerisinin Kirazın Tadı ve Here filmlerine uygulanabilirliği tartışılmıştır. Bu bağlamda “Filmlerdeki karakter ve mekân ilişkisi nasıl ilerlemektedir?” sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmada filmlerdeki karakter ve mekânlardaki dönüşümün sebeplerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Sonuçta Poor Things filminin ana karakteri Bella Baxter, filmsel zaman içerisinde dönüşürken mekânların da onunla birlikte değişime uğradığı ortaya konmuştur. Böylelikle tipomorfolojik perspektifin, karakter ve mekândaki bütünleşik değişimleri ortaya koyabilecek bir film analiz yöntemi olabileceği değerlendirilmiştir.
The notion of space, a concept of pivotal significance to both cinema and architecture, is subject to the influence of human agency, both in its
formation and its effect upon human beings. The reciprocal relationship between humans and space is a subject of considerable interest, and
one of the primary methods employed to comprehend this dynamic is typomorphology. This discipline, regarded as a foundational starting
point for examining the intricate relationship between urban design, the city, and the society within it, offers a multifaceted perspective on
the subject. While typomorphology finds application in the fields of architecture and geography, it also boasts a multidisciplinary aspect. This
study, which is unique in its use of typomorphology as an analytical method in cinema, offers a novel approach to filmic analysis by conducting
a typomorphological analysis of hodological spaces that transform in filmic time. It provides a valuable method for future research in the field
of cinema and offers a new perspective on cinema criticism. In the study, a typomorphological analysis was conducted on the film Poor Things,
in which transitions between cities are at the center of the narrative. The applicability of this methodology to the films Taste of Cherry and
Here was discussed. In this context, an answer to the question "How does the relationship between character and space in the films progress?"
was sought. The objective of the research is to elucidate the factors that precipitate the transformation of characters and locations in the
films. The analysis revealed that while the protagonist of Poor Things, Bella Baxter, underwent a transformation over the course of the film,
the spaces in which she existed underwent a similar metamorphosis. This observation led to the conclusion that the typomorphological
perspective can serve as a valuable film analysis method, capable of unveiling the intricate interplay between character and space within
cinematic narratives.
