Akademik Veri Yönetim Sistemi
İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (İnÜHFD), cilt.10, sa.1, ss.119-132, 2019 (Hakemli Dergi)
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi, Türk idare hukukunda, merkezi idarenin başkent teşkilatını önemli şekilde değiştirmiştir. Yeni sistemin getirdiği en önemli yeniliklerden biri de cumhurbaşkanı yardımcılığı makamıdır. En temel görevi cumhurbaşkanına vekâlet etmektir. Cumhurbaşkanı yardımcılığı gerek Anayasa’da gerek cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde düzenlenmiştir. Cumhurbaşkanı, yardımcı veya yardımcılarını, milletvekili seçilme yeterliliği olan kişiler arasından bizzat atar ve görevden alır. Cumhurbaşkanı yardımcılarının anayasal görev ve yetkilerinin yanı sıra kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ve cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile verilmiş görev ve yetkileri de bulunmaktadır. Cumhurbaşkanı yardımcıları cumhurbaşkanına karşı sorumludur. Cumhurbaşkanı yardımcılarının cezai, kişisel ve hukuki sorumlulukları Anayasa’da düzenlenmiştir. Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminden farklı olarak, başkanlık sisteminin anavatanı olan Amerika Birleşik Devletlerinde, başkanın yanı sıra başkan yardımcısı da halk tarafından seçilerek göreve gelmektedir. Amerika’da başkan yardımcısının seçilebilmesi için başkanla aynı seçilme yeterliliğine sahip olması gerekir. Başkandan sonra yürütme kanadındaki en yetkili kişidir. Türkiye’deki sistemde cumhurbaşkanı yardımcılığı ile başkanlık sisteminin anavatanı Amerika’daki başkan yardımcılığı arasındaki bu farklılıklar bazı eleştiri ve önerilere sebep olmuştur.
The presidential government system has changed the capital organization of the central administration in Turkish administrative law. One of the most important reforms brought by the new system is the position of vice-presidency. The main task of the vice-president is to deputize for the president. The vice-presidency is regulated by both the constitution and the presidential decrees. The president personally appoints and dismisses his deputy or deputies from among those who are eligible to become a member of parliament. The vice-presidents also have the duties and powers assigned by the law, house regulations of Turkish Grand National Assembly and presidential decrees, as well as their constitutional duties and powers. They are responsible to the president. The criminal, personal and legal responsibilities of the vice-presidents are regulated in the constitution. Unlike the Turkish presidential government system, in the United States, which is the homeland of the presidential system, the vice president, as well as the president himself or herself, is elected by the people. In the United States, the vice-president must also have the same eligibility as the president to be able to elected. He or she is the most competent person on the executive side after the president. These differences between the vice presidency positions in the Turkish presidential government system and the one applied in the USA, which is the homeland for the presidential system, has led to some criticism and suggestions.