Özel Askeri Şirketlerin Kaynak Ülke Açısından Taşıdığı Riskler: Wagner Örneği


Creative Commons License

TUNCEL G., AĞIR O., ÖZDEMİR F. N.

Güvenlik Stratejileri Dergisi, cilt.20, sa.47, ss.19-41, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Savaşların doğasının değişmesiyle birlikte hibrit savaşlar yaygınlık kazanmış ve bu doğrultuda özel askeri şirketler, özellikle küresel hedefleri bulunan devletlerin, savaş stratejilerinde önemli bir araç haline gelmiştir. Özel askeri şirketler kaynak ülkelere çeşitli avantajlar sağlamakla birlikte bu ülkeler açısından tehdit oluşturabilecek riskleri de bünyelerinde barındırmaktadırlar. Küresel politikada etkinlik kazanma amacı taşıyan ve küresel hedefleri doğrultusunda özel askeri şirketleri dış politikada araçsallaştıran Rusya Federasyonu’nun en önemli özel askeri şirketi Wagner’in isyan girişimi, özel askeri şirketlerin kaynak ülkeler açısından taşıdığı risklerin yeniden tartışılır hale gelmesini sağlamıştır. 2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhakında görev alarak dünyada adını duyurmaya başlayan ve Rusya açısından kullanışlı bir aygıta dönüşen Wagner’in isyanı, bu tür yapılanmaların kontrol altında tutulamadıklarında kaynak ülkeler açısından önemli ulusal güvenlik sorunlarına yol açabileceklerini ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmada öncelikle Wagner örneği üzerinden özel askeri şirketlerin kaynak ülkeler açısından taşıdığı riskler tartışılmakta, daha sonra Wagner’in Rus siyasetindeki rolü ve etkisi değerlendirilerek Rusya açısından meydana getirdiği tehditler ele alınmaktadır. Tarihsel ve betimsel metodolojinin kullanılacağı bu çalışma, “özel askeri şirketlerin aşırı güçlendiklerinde ve kaynak ülkeye yakın coğrafyalarda görev yaptıklarında kaynak ülkedeki siyasal iktidar için risk oluşturabilecekleri” denencesine dayanmaktadır.
Due to the recent changes in the nature of wars, hybrid wars have become widespread, and private military companies have become an important tool in the war strategies of states, especially of those with global goals. While private military companies provide various advantages to countries of origin, they also pose some threats. Wagner has been the most important military company of the Russian Federation, which desires to gain influence in global politics and instrumentalizes private military companies in its foreign policy. However, the rebellion attempt of Wagner has made the risks posed by private military companies to countries of origin debatable again. Wagner started to make a name for itself by taking part in Russia’s annexation of Crimea in 2014 and has turned into a useful device for Russia, but its rebellion revealed that such structures can cause serious national security problems for the states to which they belong if they cannot be kept under control. Discussing the risks posed by private military companies to countries of origin through the example of Wagner; this study evaluates Wagner’s role and influence in Russian politics and examines the threats it poses to Russia. This study, uses historical and descriptive methodology and is based on the hypothesis that “private military companies may pose a risk to the country of origin when they become excessively powerful and operate in nearby geographies.”