Akademik Veri Yönetim Sistemi
5. INTERNATIONAL ÜSKÜDAR SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, İstanbul, Türkiye, 22 Kasım - 23 Aralık 2025, ss.321-326, (Tam Metin Bildiri)
Grev, işçilerin işverene istediklerini kabul ettirmek ve onlara bu yönde baskı yapmak için aralarında aldıkları ortak bir karara uygun olarak topluca işi bırakmaları olarak tanımlanabilir. Grev hem uluslararası belgelerde hem de Türk iş hukuk sisteminde güvence altına alınmış ve işçilerin çalışma hayatında hak ve çıkarlarını savunmaları için sağlanmış temel bir haktır. Grev, sanayi devrimine öncülük eden ülkelerde hukuki anlamda güvence altına alınan bir sosyal hak olup Türk hukuk sisteminde hem 1982 Anayasası’nda hem de 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda temel bir sosyal haktır. Grev hakkı, Anayasa’nın “Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler” bölümünün 54.maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında, uyuşmazlık çıkması halinde işçiler grev hakkına sahiptir. Bu bağlamda bu hak sadece işçilere verilmiş olup memurlar kapsam dışında bırakılmıştır. 6356 sayılı Kanun’un md.58/1’de grev işçilerin, topluca çalışmamak suretiyle işyerinde faaliyeti durdurmak veya işin niteliğine göre önemli ölçüde aksatmak amacıyla, aralarında anlaşarak veya bir kuruluşun aynı amaçla topluca çalışmamaları için verdiği karara uyarak işi bırakmaları olarak tanımlanmıştır. Bu tanımlaya ek olarak aynı maddenin 2.fıkrasında kanuni grev düzenlemesi yapılmış ve Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması hâlinde uygulanacak grevi kanuni grev olarak nitelendirilmiştir. Bu bağlamda hem 1982 Anayasası’nda hem de 6356 sayılı Kanun’da kanuni grev, toplu iş sözleşmesi yapılması sırasında çıkan uyuşmazlık sonucunda işçilerin iş bırakması olarak düzenlenmiştir. Bu çalışmanın temel amacı Türk iş hukuku sisteminde kanuni grevin hukuki sonuçları incelemek ve isabetli olmayan yönlerini ortaya koymaktır.
A strike can be defined as the collective cessation of work by employees, undertaken in accordance with a joint decision, in order to compel the employer to accept their demands and to exert pressure in this regard. The right to strike is protected both in international instruments and within the Turkish labour law system, and it constitutes a fundamental right granted to 322 employees to defend their interests in working life. The strike, as a social right legally guaranteed in countries that pioneered the Industrial Revolution, is recognized as a fundamental social right in the Turkish legal system as well—both in the 1982 Constitution and in Law No. 6356 on Trade Unions and Collective Bargaining Agreements. The right to strike is regulated under Article 54 of the Constitution, within the section titled “Social and Economic Rights and Duties.” According to this article, employees have the right to strike in the event of a dispute arising during the conclusion of a collective bargaining agreement. In this respect, the right is granted exclusively to workers, excluding public servants. Article 58(1) of Law No. 6356 defines a strike as the cessation of work by employees collectively, in order to suspend activities at the workplace or significantly disrupt the work process, either by mutual agreement or by complying with a decision taken by an organization for the same purpose. Additionally, paragraph 2 of the same article introduces the concept of a lawful strike, defining it as a strike carried out in the event of a dispute arising during the conclusion of a collective bargaining agreement. Accordingly, both the 1982 Constitution and Law No. 6356 regulate a lawful strike as the cessation of work by employees resulting from a dispute that emerges during collective bargaining negotiations. The primary aim of this study is to examine the legal consequences of a lawful strike within the Turkish labour law system and to identify its aspects that may be considered inconsistent or unsatisfactory.