BİR ETKİN PİŞMANLIK HÂLİ OLARAK AZMETTİRENİN ORTAYA ÇIK[ARIL]MASININ SAĞLANMASI (TCK M. 38/3)


Giyik A.

Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.2023, sa.1, ss.319-369, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2023 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Legal Collection, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.319-369
  • İnönü Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Azmettiren ile azmettirilen arasındaki ilişki, azmettirenin faili zihinsel olarak etkilediği belli bir iletişim sürecinin varlığını zorunlu kılmaktadır. İletişim olgusunun karmaşık bir sürece işaret eden ve dışarıdan ancak sezgisel olarak gözlemlenebilen yapısı ise azmettirme eyleminin ceza hukuku bakımından analizini güçleştirmektedir. Üstelik bu zorlukla, yalnızca azmettirme eyleminin teknik anlamda ortaya konulması sürecinde değil, fail ve azmettiren arasındaki ilişkinin tespiti ve dolayısıyla azmettirmenin ispatı noktasında da karşılaşılmaktadır. Azmettirenin suçun icrasına bizzat katılmaması sonucu ortaya çıkan bu ispat zorluğu, kanun koyucuyu azmettirme eyleminin kanıtlanması bakımından özel bir düzenleme yapmaya sevk etmiştir. Bahsi geçen düzenlemenin yer aldığı TCK m. 38/3 hükmünde, kim olduğu bilinmeyen azmettireninin ortaya çık[arıl]masını sağlama, cezada indirim yapılmasını gerektiren şahsi bir sebep olarak kabul edilmiştir. Bu düzenleme, hukukî mahiyeti itibarıyla genel ve istisnai bir etkin pişmanlık hâlidir.