Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. ULUSLARARASI BATTALGAZİ MULTİDİSİPLİNER ÇALIŞMALAR KONGRESİ, Malatya, Türkiye, 15 - 17 Mart 2019, ss.632-640
Leningrad, İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın 872 günlük kuşatması altında kalmıştır. Kuşatma altında yüz binlerce Leningradlı yaşamını yitirmiş ve şehir büyük bir yıkıma maruz kalmıştır. 8 Eylül 1941 tarihinde başlayan kuşatma, Sovyet orduları tarafından 27 Ocak 1944 tarihinde sonlandırılmıştır. Bu süreçte Sovyet propagandası Leningrad halkının savaştaki moralini yüksek tutmak amacıyla yoğun bir faaliyet içine girişmiştir. Leningrad'da savaşan askerlerin zafere ulaşacağına yönelik yürütülen propagandalar neticesinde Sovyet halkının şehirde savunmaya destek vermesi planlanmıştır. Ayrıca posterlerde verilen mesajlarla Sovyet askerlerinin teslim olmasının veya firar etmesinin önüne geçilmeye çalışılmıştır. Bu süreçte dönemin en gözde kitle iletişim araçlarından biri olan posterler Sovyet propagandası tarafından etkili bir şekilde Leningrad Kuşatması'nda kullanılmıştır. Bu çalışmada Sovyetler Birliği tarafından Leningrad Kuşatması üzerine hazırlanan propaganda posterleri nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Çalışmada amaçlı örneklem metodu kullanılarak All World Wars sitesi içerisinden belirlenen dört propaganda posteri (Zulüm, Lenin, Ekim Devrimi, Savunma) göstergebilimsel açıdan ele alınmıştır. Çalışmada ABD'li dilbilimci Charles Sanders Peirce'in görüntüsel gösterge, belirtisel gösterge ve simge kavramları üzerinden propaganda posterleri analiz edilmiştir. Elde edilen bulgularda, Sovyet propagandasının Lenin'in liderlik kültünü ve Ekim Devrimi'ndeki başarıları kullanarak Sovyet halkını Almanlara karşı harekete geçirmeye çalıştığı görülmüştür. Ayrıca posterler üzerinden Alman askerlerine karşı zulüm propagandasından da yararlanıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
In the Second World War, Leningrad had remained under siege of Nazi Germany for 872 days. Under the siege, hundreds of thousands of Leningrads lost their lives and the city lived a great destruction. The siege, which began on 8 September 1941, was terminated by the Soviet armies on 27 January 1944. In this process, Soviet propaganda engaged in an intense activity to keep the morale of the Leningrad people high in war. It was planned that the Soviet would support the defense in the city as a result of the propaganda of the soldiers fighting in Leningrad. Moreover, the messages given in the posters tried to prevent the surrender or desertion of the Soviet soldiers. In this process, posters, one of the most popular mass media of the period, were effectively used by Soviet propaganda in the siege of Leningrad. In this study, the propaganda posters prepared by the Soviet Union on the Leningrad siege were examined using the semiotic analysis method in the qualitative research methods. In the study, four propaganda posters (Persecution, Lenin, October Revolution, Defense), which were determined from the All World Wars site using the purposive sampling method, were discussed from a semiotic perspective. In this study, propaganda posters were analyzed by the American linguist Charles Sanders Peirce on the visual sign, descriptive sign and symbol concepts. In the findings, it was seen that Soviet propaganda tried to mobilize the Soviet people against the Germans by using Lenin's leadership cult and achievements in the October Revolution. It was also concluded that the persecution propaganda against German soldiers was also used on posters.