Bernard Williams'a Göre Ahlak Felsefesinin Sınırlılık ve İmkanları


AYTIŞ A.

Özne, sa.25, ss.303-316, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Özne
  • Sayfa Sayıları: ss.303-316
  • İnönü Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bernard Williams’ın eserlerindeki belirgin bir tema, ahlak felsefesinin sınırlılıklarıdır. Williams, ahlak felsefesinin ondan beklenegelmiş kimi görevleri yerine getiremeyeceğini sık sık vurgular. Örneğin ahlak felsefesinin sırf rasyonel failler olarak ikna olmamız gereken mutlak bir karaktere sahip olamayacağını, salt diskürsif yöntemlerle nasıl davranmamız ve yaşamamız gerektiğini belirleyemeyeceğini, etik olanın sistematik bir teorisini veremeyeceğini savunur. Bununla birlikte ahlak felsefesinin artık terk edilmesi gerektiğini de iddia etmez. Tersine Williams’a göre, bir saf akıl etkinliği olarak değil ama beşeri disiplinler ve özellikle de tarih yoluyla kazanılan anlamayı özsel bir şekilde içeren bir düşünme-sorgulama etkinliği olarak ahlak felsefesi, etik gerçekliğimizi daha iyi anlamamıza, onun karşısında uygun bir eleştirel mesafe alabilmemize ve etik hayatımıza haklı bir (öz)güvenle devam edebilmemize yardımcı olabilir. Bizim bu makaledeki amacımız, Williams’ın bu gibi görüşlerini, yani onun ahlak felsefesinde ne gibi sınırlılık ve imkanlar bulduğunu ele almaktır.

Limits of moral philosophy are a notable theme of Bernard Williams’ ethical thought. According to Williams, moral philosophy cannot achieve some of the things that have been expected from it, such as having an absolute character that should convince us just because and in so far as we are rational agents, determining how we should behave and live only by discursive methods, and producing a systematic theory of the ethical. But Williams does not claim that moral philosophy should be abandoned. On the contrary, he argues that moral philosopy, not as an exercise of pure reason but as an enquiry which essentialy involves understanding gained from humanistic disciplines and especially history, can help us better understand our ethical reality, take a proper critical distance from it, and live our ethical lives with justified confidence. Our aim in this paper is to cover Williams’ views such as these, i.e. his views on the limits and possibilities of moral philosophy.