MEARSHEIMER’IN OFANSİF NEOREALİZMİ KAPSAMINDA SIRP CUMHURİYETİ’NİN BAĞIMSIZLIK AMAÇLI POLİTİKALARI HAKKINDA BİR İNCELEME


TORUN A., Kuzucanlı İ.

Güvenlik Bilimleri Dergisi, cilt.12, sa.2, ss.171-194, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 12 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.28956/gbd.1233911
  • Dergi Adı: Güvenlik Bilimleri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.171-194
  • İnönü Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Literatürde John J. Mearsheimer tarafından “The Tragedy of Great Power Politics” adlı çalışmasında ana esaslarının belirlendiği kabul edilen ofansif neorealizm, devletlerin uluslararası sistem içerisindeki davranışlarına karamsar ve klasik realizme yakın bir perspektif sunmaktadır. Bu teori, bu çalışmanın kuramsal temelini meydana getirmektedir. Çalışmada; ofansif neorealizm kapsamında, Bosna-Hersek’te anayasal olarak entite statüsüne sahip olan Sırp Cumhuriyeti’nin bağımsızlık amaçlı politikaları ele alınmıştır. Soğuk Savaş sonrası dönemde uluslararası ilişkiler disiplinin en çok yoğunlaştığı coğrafyalardan biri olan Bosna-Hersek’te Dayton Antlaşması ile kurulan anayasal düzen, hem ülkenin kaderini etkileyen hem de uluslararası toplumu yakından ilgilendiren problemli bir düzen meydana getirmiştir. Bosna-Hersek’in anayasal düzeni ve ülkeyi oluşturan etnik unsurların birbirlerine karşı hissettikleri güvensizlik, ülkedeki önemli sorunlardır. Bunlara ek olarak, Sırp Cumhuriyeti tarafından, Sırp milliyetçiliğinin giderek artan bir şiddette vurgulandığı görülmektedir. Milorad Dodik başta olmak üzere Sırp Cumhuriyeti’nin politika yapıcılarının, bu tutumlarını gelecekte de sürdürmeye devam edeceği öngörülmektedir. Bu düzen içerisinde, Sırp Cumhuriyeti’nin bağımsızlık amacıyla izlediği politikaların, Mearsheimer’in ofansif neorealist varsayımlarını büyük ölçüde doğruladığı sonucuna ulaşılmıştır.
Offensive neorealism in literature, whose main principles are considered to be described in John J. Mearsheimer’s work titled “The Tragedy of Great Power Politics”, presents a perspective which is pessimistic and close to the classical realism to the behaviors of states in the international system. This theory forms the theoretical basis of this study. In the study, within the scope of offensive neorealism, the independence-oriented policies of the Republika Srpska, which has constitutionally an entity status in Bosnia-Herzegovina, are discussed. The constitutional order established with the Dayton Agreement in Bosnia-Herzegovina, one of the geographies where the international relations discipline was most concentrated in the post-Cold War period, created a problematic order that both affected the fate of the country and closely concerned the international community. The constitutional order of Bosnia and Herzegovina and the distrust of the ethnic elements that make up the country are important problems in the region. In addition, it is seen that Serbian nationalism is increasingly emphasized by the Republika Srpska. It is foreseen that the policy makers of Republika Srpska, especially Milorad Dodik, will continue to maintain this attitude in the future. It has been concluded that the policies followed by the Republika Srpska for independence in this order largely confirm Mearsheimer's offensive neorealist assumptions.