İslami Finans ve İslami Muhasebe Alanında Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Analizi


Creative Commons License

Karaca H., Meriç A.

4. ULUSLARARASI İSLAMİ FİNANS VE MUHASEBE KONFERANSI, Gaziantep, Türkiye, 23 - 25 Kasım 2023, ss.132-133

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Gaziantep
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.132-133
  • İnönü Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Müslüman toplumların finansal işlemlerini faizsiz bir sistemle yapma ihtiyacı neticesinde ortaya çıkan İslami Finans Sistemi’nde artan işlem hacmi ve büyüme oranları, konunun popülaritesini arttırmıştır. Müslüman toplumların yatırım tercihi olarak İslami Finansal Araçlara yönelmesi, özellikle Körfez ülkelerindeki çok uluslu petrol ve inşaat şirketlerinin yatırım tercihleri, İslami Finans Sistemi’nin gelişiminde önem arz etmektedir. Gelişmekte olan söz konusu sektörün uluslararası alanda kabul gören düzenlemeler çerçevesinde anlamak ve geliştirmek sadece Müslüman toplumların değil, Batılı ülkelerin de ilgi alanını oluşturmaktadır. İslami Finans Sistemi, gelişme potansiyeli yüksek olan bir sektör olup bu alanda uygulamaya ilişkin çalışmalar başlamadan önce teorik çalışmalar ile gündem oluşturulmuştur. İslami Finans Sisteminin oluşturulması yönünde artan teorik çalışmalar konunun İslam aleminin gündemine alınmasına neden olmuştur. Teorik çalışmalar akabinde uygulamalar ile sektör, popülerlik kazanmıştır. İslami finans sisteminin konvansiyonel finans sisteminden farklı olması, mevzuatının da farklılaşmasına neden olmaktadır. İşletmelerin paydaşlarına iktisadi kararların alınması sürecinde faydalı bilgiler sağlayan muhasebe biliminin, İslami finans kurumlarının mevzuatını ve özelliklerini dikkate alarak bilgi üretmesi beklenmektedir. Bu şekilde tasarlanmış bir muhasebe biliminin İslami muhasebe olarak tanımlanması yerinde bir kullanım olacaktır. Bu kapsamda İslami muhasebe; İslami görüş ve etiğinden esinlenen ekonomik ve diğer ilgili bilgilerin tanımlanması ölçülmesi ve iletişim kurma süreci olup ekonomik faaliyetlerde sosyo-ekonomik adaletin tesisini ve Allah’a, kamuya ve bireylere karşı sorumluluklarının yerine getirilmesinin sağlanmasını amaçlamaktadır. Bu çalışmanın amacı uluslararası literatürde “İslami Finans veya İslami Muhasebe ve AAOIFI veya IFRS” kavramlarının yeri, ele alınma düzeyleri belirlenerek literatüre katkı sunulmasıdır. Bu kapsamda 2001-2023 tarihleri arasında bu alanda yazılan ve Scopus veri tabanında taranan makalelerin bibliyometrik analizi yapılmıştır. Verilerin analizinde R bibliyometrix yazılımı kullanılmış, yayınların performans ve bilimsel haritalama analizleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda yazılan makalelerin yıllar itibariyle artarak devam ettiği, en fazla yayının 2020 ve 2022 yıllarında yapıldığı, bu temada makaleleri en çok yayımlanan derginin Journal of Islamıc Accounting And Business Research, en çok yayın yapan yazarların Hussainey, K. ve Alam, M.K., en çok kullanılan anahtar kelimenin İslamcılık, en çok kullanılan kelimenin Islamic Banks kelimesi, en çok makale yayımlayan kurumun International Islamic Unıversity Malaysia, en çok atıf alan ülkenin ise Malezya olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.