ICHEAS 3rd International Conference On Applied Sciences, Cape-Town, South Africa, 25 - 29 January 2023, pp.119-133, (Full Text)
1,3-diadamantilimidazol-2-ilidenin Arduengo tarafından 1991 yılında izole edilmesinin
ardından N-Heterosiklik Karbenler (NHCs) geçiş metal katalizinde ligant olarak önemli bir
rol almaya başlamıştır. M-NHC bağı yüksek sıcaklıkta bile bozunmadığı için katalitik
tepkimelerde oldukça aktiftir. NHC ligantı içeren metal kompleksleri C-C eşleşme
tepkimeleri, hidroformilasyon, olefin metatezi, C-H aktivasyonu, H-transfer ve
polimerizasyon tepkimelerinde katalizör olarak kullanılmaktadır. Bunlar arasında H-transfer
tepkimesi; kısaca hidrojenin bir organik molekülden diğerine aktarıldığı hidrojenasyon
tepkimesi olarak tanımlanmaktadır. Uygulanması kolay ve çevre dostu bir uygulama olarak
bu yöntem, büyük ölçekli endüstriyel kullanımda halihazırda uygulanmaktadır Bu reaksiyon
ile ketonların ve aldehitlerin hidrojen transferi yüksek verimlerle tek basamakta alkol üretme
yöntemi olarak önem arz etmektedir. Böylesi öneme sahip bir tepkimede NHC ligantı içeren
rutenyum komplekslerinin de aktif katalizörler olduğu bilinmektedir. Ancak sübstitüyent
olarak CN ve/veya CF3 gibi elektron çekici gruplar içeren NHC ligantların rutenyum
komplekslerinin bu tepkimede katalizör olarak kullanımına ait bir çalışma henüz mevcut
değildir. Bundan dolayı yaptığımız çalışmada tamamen yeni ve orijinal olan NHC lerin
rutenyum kompleksleri sentezlenip Hidrojen transfer tepkimesinde katalitik özellikleri
araştırılmıştır.
Yapılan çalışma İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler Birimi (BAP)tarafından
FHD-2021-2787 nolu proje ile desteklenmişt