3. Uluslararası Avrasya Spor Eğitim ve Toplum Kongresi, Mardin, Türkiye, 15 - 18 Kasım 2018, ss.111
Bu çalışmanın amacı doğumdan itibaren gelişimi etkileyen bazı faktörlerin (doğum ağırlığı, anne sütü,
destek gıda ve ateşli hastalık) adölesan dönemdeki vücut kompozisyonuna etkisini incelemekti.
Araştırmanın evrenini Malatya ilindeki 44908, örneklemini ise 14-18 yaş arası toplam 392 ortaöğretim
öğrencisi oluşturdu. Çalışmaya küme örneklem metoduna göre seçilen 26 ortaöğretim kurumundan
sadece A şubelerinde eğitim gören ve gönüllü olarak katılmak isteyen bireyler dâhil edildi. Katılımcılar
ve veliler tarafından bilgilendirilmiş onam formu dolduruldu. Katılımcıların beslenme tutumlarını
belirlemek amacıyla Türkçeye uyarlaması, geçerliliği ve güvenirliliği 2010 yılında Öztürk tarafından
yapılan “Beslenme Davranış Ölçeği” kullanıldı. Katılımcıların boy, kilo ve bel -kalça oranları (BKO)
ölçüldü, Vücut Kitle İndeksi (VKİ) Neyzi ve ark. (2008) tarafından belirlenen persentil tablolarına göre
hesaplandı. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 17 istatistik paket programı kullanıldı. Katılımcıların
VKİ değerleri ve BKO ile doğum ağırlığı, anne sütü içme ve ateşli hastalık geçirme durumları arasındaki
ilişkileri belirlemek için pearson korelasyon ve stepwise çoklu doğrusal regresyon analizleri uygulandı.
Araştırma bulgularına göre katılımcıların VKİ değerleri ile anne sütü içme, Anne ve Babanın VKİ’si ve
katılımcıların spor yapma durumları arasında düşük, BKO ile de yüksek bir ilişki bulundu. Anne sütü
içmeyen ve beslenme tutumları kötü olan katılımcıların hem BKO hem de VKİ’lerinin yüksek olduğu
görüldü.
Sonuç olarak adölesan dönemdeki vücut kompozisyonuna, anne sütü içme, beslenme tutumu ve fiziksel
aktivite düzeyinin etki ettiği saptandı.
The purpose of this study was to investigate the effects of some paramaters (birth weight, breastmilk
drinking, supplement food usage and history of fever disease) on development of adolescent body
compostion from birth. The population of the study was 44908 secondary school students and sampling
was 392 secondary school students between the ages of 14 to 18 in Malatya province. Students who
wanted to participate the study voluntarily from the only A-branch of 26 secondary schools were
included according to the cluster sampling method. Informed consent form completed by the
participants and their parents. In order to determine eating attitudes of the participants, Nutrition
Behavior Scale which validity, reliability and Turkish adaptation made by öztürk in 2001 was used. The
height, weight and waist-hip ratios (WHR) of the participants were measured and Body Mass Index
(BMI) were calculated according to percentile tables determined by Neyzi et al. in 2008. SPSS 17
statistical package program was used to evaluate the data. Pearson correlation and stepwise multiple
linear regression analyzes were performed to determine the relationships between BMI and WHR
values of the participants with birth weight, breastmilk drinking and history of fever diseases. According
to the findings of the study, although there was a low correlation with BMI values of the participants and
BMI of their mother, father , and sporting status of participants, there was a high correlation with WHR.
It was observed that the participants who had no breastmilk drinking and had poor eating attitudes had
high WHR and BMI.
As a result, it was determined that breastmilk drinking, eating attitude and physical activity level had an
effect on body composition in adolescent period.