Bu çalışmanın amacı, Açık Öğretim Ortaokulu (AÖO) 6. ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan okuma metinlerinin Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda (TDÖP 2019) yer alan kök değerler bağlamında incelemektir. Çalışmada AÖO Türkçe ders kitaplarında bulunan metinler, kök değerler bağlamında değerlendirilmiştir. Nitel araştırma olarak tasarlanan çalışmada veriler doküman incelemesine göre toplanmıştır. Çalışmanın inceleme nesnesi 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından yayımlanan AÖO 6. ve 7. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki 16 tema içerisinde yer alan 48 okuma metnidir. Veriler betimsel analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Metinlerde yer alan cümleler hangi değer ifadesini belirtiyorsa ilgili değer kategorisine eklenmiş, tüm değerlerin sıklıkları metinlere göre ayrı ayrı ele alınıp bulgular kısmında tablolaştırılarak sunulmuştur. Araştırma TDÖP’de (2019) yer alan 10 kök değer (dostluk, adalet, öz denetim, dürüstlük, vatanseverlik, sabır, sorumluluk, saygı, yardımseverlik ve sevgi) ile sınırlandırılmıştır. Araştırma sonucunda; AÖO 6. sınıf Türkçe ders kitabında 24 okuma metninde kök değerlere 181 kez yer verildiği belirlenmiştir. Dürüstlük (f=24), sorumluluk (f=24) ve öz denetim (f=22) en çok yer alan değerler olurken en az yer verilen değerlerin ise adalet (f=11) ve vatanseverlik (f=11) şeklinde sıralandığı tespit edilmiştir. AÖO 7. sınıf Türkçe ders kitabındaki 24 okuma metninde ise kök değerlere 187 kez yer verildiği belirlenmiştir. Sevgi (f=32), dürüstlük (f=24) ve öz denetim (f=24) en çok yer alan değerler olurken en az yer verilen değerler ise dostluk (f=12), adalet (f=13) ve yardımseverlik (f=13) şeklinde sıralanmıştır. Her iki sınıf düzeyindeki ders kitaplarında yer alan kök değerlerin dağılımlarına bakıldığında homojen bir dağılımın bulunmadığı görülmüştür. Sadece ders kitaplarındaki toplam kök değer sayısının birbirine yakın olduğu belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlardan hareketle Açık Öğretim Ortaokulu Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde yer alan kök değerlerin dengeli bir dağılım gözetilerek hazırlanması önerilebilir.
The aim of this study is to examine the reading texts in the 6th and 7th grade Turkish textbooks of Open Education Secondary School (AÖO) in the context of the root values in the Turkish Language Curriculum (TDÖP 2019). In the study, the reading texts in the Turkish textbooks of the Open Education Secondary School were analyzed in terms of the distribution of root values. Document analysis was used in the study, which was designed as a qualitative research. The study object was determined as 48 reading texts within 16 themes in the 6th and 7th grade Turkish textbooks of Open Education Secondary Education, which were published by the Ministry of National Education (MEB) in the 2022-2023 academic year. The data were analyzed by descriptive analysis method. The sentences in the texts were added to the relevant value category, whichever value expression indicated, and the frequencies of all values were handled separately according to the texts and presented in a tabular form in the findings section. The research was limited to 10 root values (justice, friendship, honesty, self-control, patience, respect, love, responsibility, patriotism and benevolence) available in the Turkish Language Curriculum (2019). In the examinations made; It was determined that the root values were included 181 times in 24 reading texts in the 6th grade Turkish textbook of Open Education Secondary School. While honesty (f=24), responsibility (f=24) and self-control (f=22) and were the most frequently mentioned values, it was seen that the least included values were justice (f=11) and patriotism (f=11). Also, it was determined that the root values were included 187 times in 24 reading texts in the 7th grade Turkish textbook of Open Education Secondary School. While love (f=32), honesty (f=24) and self-control (f=24) are the most frequently mentioned values, the least included values are friendship (f=12), justice (f=13) and helpfulness (f). =13). When the distributions of the root values in the textbooks at both grades are examined, it is concluded that there is no homogeneous distribution in the root values. It was determined that the total number of root values was close to each other only between grade levels. Based on the results acquired in the study, it can be suggested that the root values in the texts in the Turkish course books of open education should be prepared by considering a balanced distribution.
