Bulgaristan Şumnu İli Özelinde Mısır Ve Mısır Hasırı Mecisinin Farklı İşlevleri


Creative Commons License

Başoğlu A. S.

SOCIAL MENTALITY AND RESEARCHER THINKERS JOURNAL (SMART JOURNAL), vol.8, no.64, pp.1819-1823, 2022 (SSCI)

Abstract

Kırsal yerleşim alanlarında ihtiyaçların giderilmesi toplu hareketi, dayanışmayı, birlikte iş yapmayı gerektirir. Bu gereklilik kırsalda sosyal bir olgu olarak imece kültürünü ortaya çıkarmıştır. İmecede işlerin el birliğiyle yapılan sosyal bir işlevi varken bir yandan da imeceler, sadece yardımlaşmanın değil aynı zamanda insanların birbirini gördüğü, dertleştiği, üzüntülerini, sevinçlerini paylaştığı sosyal zeminler haline gelmiştir. Bu sosyal zemindeki paylaşımlar bir yönüyle bünyesinde milli manevi kültürel öğeleri de barındırmaktadır. Bu sözlü kültürel öğeler, imeceler vasıtasıyla gelecek nesillere aktarılmakta ve yaşatılmaktadır.

Balkanlarda, komünizmle birlikte Bulgaristan’da meciler (imece); halkın benliğinin, kültürünün, dini değerlerinin korunmasında ve bunların gelecek nesillere aktarılmasında, evlilik yolunda iletişimin kurulmasında önemli işlevlere sahip etkinliklerden olmuştur. Bu sayılan unsurların doğal yapısı içinde en iyi işlendiği ortamlar da mısır ve mısır hasırı örme mecileridir.

Bu çalışma Bulgaristan’ın kuzeydoğusunda Şumnu özelinde komünizmin etkilerine rağmen maddi ve manevi kültür öğelerinin muhafazasında önemli bir işleve sahip unsurlardan birini,  mısır ve mısır hasırı mecilerini;  bu geleneğin farklı işlevlerini ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Bu çalışma, yüz yüze görüşme yöntemiyle on üç kişiden elde edilen kayıtlar değerlendirilip belge taraması yapılarak oluşturulmuştur.

Bir araya gelen insanların mısır ve mısır hasırı örme mecileri vasıtasıyla maddi ihtiyaçlarını dayanışma içerisinde gidermelerinin yanında sözlü halk kültürü unsurlarını yaşattıkları, değerlerini gelecek nesillere aktardıkları, evliliğe giden yolda görücü usulünün ve iletişimin gerçekleştirildiği görülmektedir.