Hayvanlara Karşı İşlenen Suçların Mukayeseli Olarak İncelenmesi

Aşkın U.

10. Asos Congress, İstanbul, Türkiye, 22 - 24 Mayıs 2024, ss.116-122

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.116-122
  • İnönü Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ülkemizde hayvanların korunması 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ile sağlanmaktadır. Bu Kanunun amacı, hayvanların rahat yaşamlarını ve hayvanlara iyi ve uygun muamele edilmesini temin etmek, hayvanların acı, ıstırap ve eziyet çekmelerine karşı en iyi şekilde korunmalarını, her türlü mağduriyetlerinin önlenmesini sağlamaktır. Nitekim Kanunda, nesli yok olma tehlikesi altında olan hayvanı öldürmek veya yok etmek, bir ev hayvanını veya evcil hayvanı kasten öldürmek, hayvanlara cinsel saldırıda bulunmak veya tecavüz etmek, bir ev hayvanına veya evcil hayvana işkence etmek veya acımasız, zalimce muamelede bulunmak ve hayvanları dövüştürmek suç olarak düzenlenmektedir. 

Mukayeseli hukuk sistemleri incelediğinde hayvanlara karşı işlenen suçlara ilişkin farklı düzenlemelerin yer aldığı görülmektedir. Nitekim Almanya’da hayvanların korunması amacıyla Hayvanları Koruma Kanunu (Tierschutzgesetz) bulunmaktadır. Bu Kanunun on birinci bölümünde yer alan §17’de hayvanlara karşı işlenen suçlar düzenlenmektedir. Bu kapsamda makul bir neden olmaksızın omurgalı bir hayvanın öldürülmesi, omurgalı bir hayvana uzun süreli veya tekrarlanan şiddetli acı veya ıstırap verilmesi cezalandırılmaktadır. Aynı Kanun §18’de ise para cezası verilmesini gerektiren fiiller düzenlenmektedir. Bu kapsamda kasten veya taksirle bulundurulan, bakılan veya bakmakla yükümlü olunan omurgalı bir hayvana makul bir neden olmaksızın önemli ölçüde acı, ıstırap veya zarar verilmesi, hayvanların öldürülmesine ilişkin yasal koşullara uyulmaması, hayvanların anestezi verilmeden veya veteriner hekim olmadan ameliyat edilmesi, gerekli izin olmaksızın omurgalı hayvanlar üzerinde deney gerçekleştirilmesi, omurgalı hayvanların mevzuata aykırı olarak üretilmesi veya biyoteknik önlemlerle değiştirilmesi, 16 yaşına kadar olan çocuklara omurgalı bir hayvan verilmesi para cezasını gerektirmektedir.

Fransa’da ise yalnızca evcil hayvanlar, esaret altındaki hayvanlar ve muhafaza altındaki türler (listesi Çevre Bakanlığı tarafından hazırlanan) yasal olarak korunmaktadır. Doğada yaşayan yabani hayvanlar Köy Kanunu uyarınca avlanabilir. Hayvanlara karşı işlenen suçlar Fransız Ceza Kanunu’nda düzenlenmektedir. Bu Kanunda hayvanlara karşı gerçekleştirilen suç olarak cezalandırılabilen fiiller; hayvanlara yönelik ciddi taciz veya zulüm eylemleri (m. R 511-1), kötü muamele (Ceza Kanunu m. R 654-1), bir hayvanın yaşamına veya bütünlüğüne kasıtsız zarar verme (m. R 653-1) ve bir hayvanın yaşamına kasten zarar verme (m. R 655-1) yer almaktadır. Ayrıca 30 Kasım 2021 tarihli Kanun değişikliğiyle hayvanlara karşı şiddet ve istismarla mücadeleye ilişkin bazı önlemler alınmıştır. Nitekim bu Kanun ile hayvanlara yönelik zulüm eylemleriyle bağlantılı suçların cezaları artırılmış, evcil bir hayvanı kasten öldürmek suç haline getirilmiştir. Ayrıca hapis cezasına alternatif veya ek olarak, hayvan istismarının önlenmesi ve bunlarla mücadele konusunda bir bilinçlendirme kursunun tedbir olarak uygulanabilmesi mümkün hale getirilmiştir.

İngiltere ve Galler’de, Nisan 2007'de yürürlüğe giren Hayvan Refahı Kanunu (Animal Welfare Act), omurgalı hayvanların yasal olarak korunmasına ilişkin başlangıç ​​noktasıdır. Kanunun belirli hükümleri İskoçya'yı da kapsamaktadır. Kanun kapsamı dışındaki hayvanları, yani araştırmada kullanılan hayvanları ve vahşi yaşayan hayvanların çoğunluğunu ele almak için ek mevzuat mevcuttur. Hayvan refahı yasanın odak noktası sorumlu hayvan sahipliği ve hayvanlara 'gereksiz acı' çektirilerek zarar verilmesinin önlenmesidir. Bu kapsamda hayvanlara gereksiz acı vermek, hayvanları sakatlamak, köpeklerin kuyruklarının kesilmesi, hayvanlara zehir verilmesi ve hayvanların dövüştürülmesi şeklindeki eylemler suç olarak düzenlenmektedir. 

The protection of animals in our country is provided by the Law No. 5199 on the Protection of Animals. The purpose of this Law is to ensure the comfortable life of animals and the good and appropriate treatment of animals, to ensure that animals are protected in the best way against pain, suffering and torment, and to prevent all kinds of victimization. As a matter of fact, the Law criminalizes killing or destroying an endangered animal, intentionally killing a pet or domestic animal, sexually assaulting or raping animals, torturing or cruelly treating a pet or domestic animal, and animal fighting. 

When comparative legal systems are examined, it is seen that there are different regulations regarding crimes committed against animals. As a matter of fact, Germany has an Animal Protection Law (Tierschutzgesetz) for the protection of animals. Section 17 of the eleventh chapter of this law regulates crimes against animals. In this context, the killing of a vertebrate animal without reasonable cause, prolonged or repeated infliction of severe pain or suffering to a vertebrate animal is punishable. Section 18 of the same Law regulates the acts that are punishable by a fine. In this context, causing significant pain, suffering or damage to a vertebrate animal kept, cared for or obliged to care for, intentionally or negligently, without reasonable cause, failure to comply with the legal conditions for killing animals, operating on animals without anesthesia or without a veterinarian, performing experiments on vertebrate animals without the necessary permission, breeding vertebrate animals in violation of the legislation or replacing them with biotechnical measures, giving a vertebrate animal to children up to the age of 16 are punishable by a fine.

In France, only domestic animals, animals in captivity and protected species (listed by the Ministry of the Environment) are legally protected. Wild animals living in the wild can be hunted under the Village Code. Crimes against animals are regulated by the French Criminal Code. The acts punishable as crimes against animals in this Code include serious acts of abuse or cruelty to animals (art. R 511-1), ill-treatment (art. R 654-1 of the Penal Code), unintentional damage to the life or integrity of an animal (art. R 653-1) and intentional damage to the life of an animal (art. R 655-1). In addition, with the amendment of the Law of November 30, 2021, some measures have been taken to combat violence and abuse against animals. Indeed, this Law increased the penalties for offenses related to acts of cruelty to animals and criminalized the intentional killing of a domestic animal. It also made it possible to impose an awareness-raising course on preventing and combating animal abuse as an alternative or additional measure to imprisonment.

In England and Wales, the Animal Welfare Act, which came into force in April 2007, is the starting point for the legal protection of vertebrate animals. Certain provisions of the Act extend to Scotland. Additional legislation exists to deal with animals outside the scope of the Act, namely animals used in research and the majority of wild animals. The focus of the Animal Welfare Act is on responsible animal ownership and the prevention of 'unnecessary suffering' and harm to animals. This includes the criminalization of causing unnecessary suffering to animals, mutilating animals, cutting off dogs' tails, poisoning animals and animal fighting.