Akademik Veri Yönetim Sistemi
TURKISH STUDIES, cilt.14, sa.16, ss.3505-3524, 2019 (SSCI)
21.yüzyılın finansal farkındalık becerilerinden olan finansal
okuryazarlık son yıllarda artan önemi ile ülkelerin temel politika ve
stratejilerinde yeni bir kavram olarak yer almaktadır. Türkiye’de finansal
okuryazarlık konusu özellikle küresel finansal krizin etkilerinin çok
hissedildiği 2008-2009 yıllarından sonra ilgi çekmiştir. Dolayısıyla,
Türkiye’de finansal okuryazarlık geçmişi çok eski olmayan güncel bir
kavram konumundadır. Birçok araştırmacı, akademisyen, kurum ve
kuruluş tarafından Türkiye’de finansal okuryazarlık ile ilgili araştırmalar
yapılmış, toplumu bilinçlendirmeye yönelik sosyal sorumluluk projeleri
yürütülmüş, eğitim programları sürdürülmüş, raporlar sunulmuştur.
Bu çalışmada, Türkiye’de finansal okuryazarlık faaliyetlerinin
genel durumu ve literatürde yer alan araştırmalar çerçevesinde
ülkemizdeki bireylerin farklı demografik özelliklerine göre finansal
okuryazarlık düzeyleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Elde edilen
bulgulara göre Türkiye’nin finansal okuryazarlık seviyesi oldukça
düşüktür, yeni yapılacak araştırmaların ve faaliyetlerin daha kapsamlı ve
güncelleştirilerek gerçekleştirilmesi zaruridir.
Türkiye’nin finansal okuryazarlık düzeyini tespit ve yükseltmeye
yönelik yapılacak araştırma ve faaliyetlerde temel olarak özellikle şunlara
dikkat edilmesi fevkalede önemli ve gereklidir:
1- Öncelikle Türkiye’nin finansal okuryazarlık düzeyine
kapsayacak sayıda ve geniş ölçekteki çalışmalar oldukça sınırlı sayıda ve
yetersizdir. Bu açıdan bakıldığında, devletin bir devlet politikası olarak
söz konusu çalışmalara liderlik ederek gerekli alt yapıyı ve çalışma
paydaşlarını bir araya getirerek organize etmesi, yönlendirmesi ve
taki2- Bugüne kadar yapılan araştırmaların ve eğitim
faaliyetlerinin önemli bir kısmı üniversite gençliği üzerine bina edilmiştir.
Bu kesimin ileride ülke yönetiminde söz ve karar sahibi olması açısından
yapılan bütün faaliyetler son derece önemlidir. Ancak ülkenin geniş bir
nüfusunu oluşturan yüksek tahsil görmemiş kesimin de sosyal hayatta
ve yatırımlarda yer aldığı düşünüldüğünde ileride yapılacak çalışmaların
hane halkı üzerinde de yoğunluk kazanması fevkalade önemli ve
gereklidir.
3- Finansal okuryazarlık eğitiminin temeli asgari ilkokul
seviyesinden başlamak üzere verilmesi dünya literatüründe kabul edilen
bir gerçektir. Ülkemizde yapılan çalışmalara bakıldığında bireylerin
seviyelerine yönelik ilk-orta-lise düzeyinde araştırmalar ve eğitim
faaliyetleri son derece yetersizdir. Üniversite öncesi hedef kitlelerin,
gelişmiş ülkelerde olduğu gibi öncelikle demografik özellikleri dikkate
alınarak araştırmalar yapılması ve finansal eğitim müfredatının
bulgulara düzenlenmesi ivedilikle gerçekleştirilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Finansal Okuryazarlık, Finansal Eğitim,
Finansal Karar.
Jel Kodları:D14,G00pçisi olması zorunludur.
THE LEVEL OF FINANCIAL LITERACY: A LITERATURE
SURVEY AND THE EVALUATION OF RESULTS
ABSTRACT
Being one of the ability of financial consciousness, financial literacy
as a new concept takes place in basic public policies and strategies with
an increasing significance. In Turkey, after the 2008 global economic
crisis financial literacy has become popular. In recent years in order to
increase social awareness, many researchers, academicians and
institutions have made several studies, have organized a lot of social
projects and education programs and have prepared many reports.
This study is conducted in order to show the general situation of
activities about financial literacy and the financial literacy levels of
individuals according to demographic characteristics in Turkey within
the framework of literature. The general conclusion of this study is that
in Turkey the level of financial literacy is very low and for this reason
updated and expanded activities on this area should be increased.
In our opinion, it is essential and necessary for determinating and
increasing the level of financial literacy in Turkey, basically, for future
research and activities, it should be paid attention to the following steps:
1- First of all, the studies on a wide range and number financial
literacy level of Turkey is very limited and insufficient. With this angle, it
is extremely essential as a state policy that with the leadership of the
government should provide the required substructures, organize, follow
and gathering partners bunch together.
2- It is so far most of the research and educational activities carried
out are about university youth. This is very important with regards to all activities on these group that have a say in and make a decision on
management in the future. On the other hand, there is a significant part
of the population without having higher education, whose also included
in social life and investment decisions, it is very important and necessary
for future studies gain a sudden intensity on households as well.
3- It is a well-known and accepted fact that financial literacy
education starts from the basic level of primary school in the world
literature. When we look at the studies conducted in our country,
researches and educational activities at the level of primary-middle-high
school are inadequate. The pre-university target groups, as in the
developed countries, take into account the demographic characteristics
in the studies and regulation of financial education curriculum with the
findings must be carried out urgently.