HADITH, cilt.1, sa.1, ss.36-68, 2018 (Hakemli Dergi)
İslam
tarihi boyunca âlimler, hadislerin doğru anlaşılması ve yorumlaması üzerinde
önemle durmuşlar, bu noktada çaba sarf etmeyi ve zihin ameliyesinde bulunmayı
dinî bir vazife olarak görmüşlerdir. Hadis şerhleri böyle bir çabanın ürünü
olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada dinî hükümlerin kaynağını teşkil eden
ahkâm hadislerini doğru anlama ve yorumlama noktasında önemli çalışmalara imza
atan İbn Dakîki'l-Îd gibi bir şahsiyetin hadis şerhlerini tanıtmak, bu
noktadaki yaklaşımlarını araştırmak, kendisine has bir hadis şerh ve yorum
yönteminin olup olmadığını tespit etmektir. Bu çerçevede giriş bölümünde hadis şerhçiliğinin
önemi üzerinde durulmuş ve bu çabanın tarihi seyri ile ilgili kısaca bilgi
verilmiştir. Birinci bölümde ahkâm hadisleri kavramı konu edinmiş, ahkâmla
ilgili hadislerin diğer rivâyetler arasındaki yeri tespit edilmeye çalışılmış
ve “ahkâm hadisleri” kavramı ile ilgili olarak yapılan tanımlar ortaya
konulmuştur. İkinci bölümde ise İbn
Dakîki'l-Îd’in yazmış olduğu şerhler ayrıntılı olarak incelenmiştir. Üçüncü bölümde
ise hadis şerhinde siyâk, cem’ut’turûk ve sebeb-i vurûd gibi başvurduğu bazı
yöntemler konu edinmiştir.
Throughout
the history of Islam, scholars emphasized the proper understanding and
interpretation of the hadiths, and at this point they have considered it a
religious duty to make efforts and to engage in the mind process. Hadith
commentaries emerged as the product of such an effort.The purpose of this study
is to introduce the hadith commentaries of Ibn Daqîq al-Îd while examining his
approach and ascertaining whether he had his own method of commentary and
interpretation or not since Ibn Daqîq al-Îd was an important figure in the
history of understanding and interpratating hadith, one of the fundemantal
sources of İslamic law, in proper way.
In the introduction section, the importance of hadith is discussed and
the historical progress of this effort is given briefly. In the first chapter,
the concept of hadiths related to İslamic ruling was discussed and the place of
the hadiths about İslamic law (ahkâm) in the other narrations was tried to be
determined and definitions of term“Ahadith al-Ahkam”(hadiths which islamic law
derived from) are given. In the second chapter, commentaries of the books
writen by Ibn Daqîq al-Îd were examined in detail. In the third chapter, some
methods he had recourse to, such as siyaq, jamu’t-turuq and sabab-i wurud were
discussed.