ASES II. INTERNATIONAL BALKAN SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Gostivar, Makedonya, 29 - 31 Ekim 2025, (Yayınlanmadı)
Ekolojik ayak izi,
bireylerin ve toplumların yaşam biçimlerinin doğa üzerindeki etkisini ortaya
koyan en önemli göstergelerden biridir. İnsan faaliyetleri sonucunda tüketilen
doğal kaynakların, bu tüketimi karşılamak için gerekli olan biyolojik üretken
alan miktarı üzerinden hesaplanması, ekolojik ayak izinin çevresel
sürdürülebilirlik bağlamındaki önemini artırmaktadır. Bu kavram, yalnızca
mevcut tüketim alışkanlıklarını görünür kılmakla kalmamakta, aynı zamanda
çevrenin ne derece verimli kullanıldığını somut bir şekilde ortaya koyarak
sürdürülebilir bir gelecek için gerekli farkındalığın oluşmasına da katkı
sunmaktadır. Özellikle erken çocukluk dönemi, bireylerin çevreye yönelik değer
ve davranışlarının şekillendiği kritik bir evre olduğundan, bu dönemde
kazandırılacak ekolojik ayak izi bilincinin uzun vadede sürdürülebilir yaşam
alışkanlıklarının temelini oluşturacağı düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı,
erken çocukluk döneminde ekolojik ayak izi üzerine yapılmış bilimsel
çalışmaları kapsamlı bir biçimde incelemek ve mevcut eğilimleri ortaya
koymaktır. Bu doğrultuda, lisansüstü tezler ve hakemli dergilerde yayımlanmış
makaleler doküman incelemesi yöntemiyle değerlendirilecektir. Araştırmanın
verileri, Web of Science, Google Akademik ve YÖK Ulusal Tez Merkezi veri
tabanlarında “erken çocukluk” ve “ekolojik ayak izi” anahtar kelimeleri
kullanılarak elde edilecektir. Ulaşılan çalışmalar, araştırma türü, yılı, dili,
örneklem büyüklüğü, kullanılan veri toplama araçları ve analiz yöntemleri gibi
kriterler açısından sınıflandırılarak betimsel analiz yöntemiyle
çözümlenecektir. Araştırmanın sonucunda, erken çocuklukta ekolojik ayak izi ile
ilgili yapılan çalışmaların alandaki mevcut durumunu ve eğilimlerini ortaya
koyması beklenmektedir. Ayrıca bu çalışmanın, okul öncesi dönemde çevre eğitimi
ve sürdürülebilirlik bağlamında yürütülecek yeni araştırmalara ışık tutacağı ve
eğitimcilere, araştırmacılara ve politika yapıcılara yol gösterici katkılar
sağlayacağı öngörülmektedir.
The ecological footprint
is one of the most important indicators that reveal the impact of individuals’
and societies’ lifestyles on nature. Calculating the amount of biologically
productive land required to meet the consumption of natural resources resulting
from human activities increases the significance of the ecological footprint in
the context of environmental sustainability. This concept not only makes
current consumption habits visible but also concretely demonstrates how
efficiently the environment is used, thereby contributing to the creation of
awareness necessary for a sustainable future. Since early childhood is a critical
stage in which individuals’ values and behaviors toward the environment are
shaped, it is thought that developing ecological footprint awareness during
this period will form the basis for sustainable lifestyle habits in the long
term. The aim of this study is to comprehensively examine scientific research
conducted on the ecological footprint in early childhood and to reveal existing
trends in the field. For this purpose, graduate theses and peer-reviewed
journal articles will be evaluated using the document analysis method. The data
of the study will be obtained by searching the Web of Science, Google Scholar,
and the National Thesis Center of the Council of Higher Education (YÖK) with
the keywords “early childhood” and “ecological footprint.” The identified
studies will be classified according to criteria such as research type, year,
language, sample size, data collection tools, and analysis methods, and they
will be analyzed through descriptive analysis.It is expected that the results
of the study will reveal the current state and tendencies of research on
ecological footprint in early childhood. In addition, this study is anticipated
to shed light on future research in the context of environmental education and
sustainability in preschool education and to provide guiding contributions for
educators, researchers, and policymakers.