ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE EKOLOJİK AYAKİZİ ÜZERİNE YAPILAN ARAŞTIRMALARIN İNCELENMESİ


Öztürk S., Ünal M.

ASES II. INTERNATIONAL BALKAN SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Gostivar, Makedonya, 29 - 31 Ekim 2025, (Yayınlanmadı)

  • Yayın Türü: Bildiri / Yayınlanmadı
  • Basıldığı Şehir: Gostivar
  • Basıldığı Ülke: Makedonya
  • İnönü Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ekolojik ayak izi, bireylerin ve toplumların yaşam biçimlerinin doğa üzerindeki etkisini ortaya koyan en önemli göstergelerden biridir. İnsan faaliyetleri sonucunda tüketilen doğal kaynakların, bu tüketimi karşılamak için gerekli olan biyolojik üretken alan miktarı üzerinden hesaplanması, ekolojik ayak izinin çevresel sürdürülebilirlik bağlamındaki önemini artırmaktadır. Bu kavram, yalnızca mevcut tüketim alışkanlıklarını görünür kılmakla kalmamakta, aynı zamanda çevrenin ne derece verimli kullanıldığını somut bir şekilde ortaya koyarak sürdürülebilir bir gelecek için gerekli farkındalığın oluşmasına da katkı sunmaktadır. Özellikle erken çocukluk dönemi, bireylerin çevreye yönelik değer ve davranışlarının şekillendiği kritik bir evre olduğundan, bu dönemde kazandırılacak ekolojik ayak izi bilincinin uzun vadede sürdürülebilir yaşam alışkanlıklarının temelini oluşturacağı düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı, erken çocukluk döneminde ekolojik ayak izi üzerine yapılmış bilimsel çalışmaları kapsamlı bir biçimde incelemek ve mevcut eğilimleri ortaya koymaktır. Bu doğrultuda, lisansüstü tezler ve hakemli dergilerde yayımlanmış makaleler doküman incelemesi yöntemiyle değerlendirilecektir. Araştırmanın verileri, Web of Science, Google Akademik ve YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanlarında “erken çocukluk” ve “ekolojik ayak izi” anahtar kelimeleri kullanılarak elde edilecektir. Ulaşılan çalışmalar, araştırma türü, yılı, dili, örneklem büyüklüğü, kullanılan veri toplama araçları ve analiz yöntemleri gibi kriterler açısından sınıflandırılarak betimsel analiz yöntemiyle çözümlenecektir. Araştırmanın sonucunda, erken çocuklukta ekolojik ayak izi ile ilgili yapılan çalışmaların alandaki mevcut durumunu ve eğilimlerini ortaya koyması beklenmektedir. Ayrıca bu çalışmanın, okul öncesi dönemde çevre eğitimi ve sürdürülebilirlik bağlamında yürütülecek yeni araştırmalara ışık tutacağı ve eğitimcilere, araştırmacılara ve politika yapıcılara yol gösterici katkılar sağlayacağı öngörülmektedir.

The ecological footprint is one of the most important indicators that reveal the impact of individuals’ and societies’ lifestyles on nature. Calculating the amount of biologically productive land required to meet the consumption of natural resources resulting from human activities increases the significance of the ecological footprint in the context of environmental sustainability. This concept not only makes current consumption habits visible but also concretely demonstrates how efficiently the environment is used, thereby contributing to the creation of awareness necessary for a sustainable future. Since early childhood is a critical stage in which individuals’ values and behaviors toward the environment are shaped, it is thought that developing ecological footprint awareness during this period will form the basis for sustainable lifestyle habits in the long term. The aim of this study is to comprehensively examine scientific research conducted on the ecological footprint in early childhood and to reveal existing trends in the field. For this purpose, graduate theses and peer-reviewed journal articles will be evaluated using the document analysis method. The data of the study will be obtained by searching the Web of Science, Google Scholar, and the National Thesis Center of the Council of Higher Education (YÖK) with the keywords “early childhood” and “ecological footprint.” The identified studies will be classified according to criteria such as research type, year, language, sample size, data collection tools, and analysis methods, and they will be analyzed through descriptive analysis.It is expected that the results of the study will reveal the current state and tendencies of research on ecological footprint in early childhood. In addition, this study is anticipated to shed light on future research in the context of environmental education and sustainability in preschool education and to provide guiding contributions for educators, researchers, and policymakers.