Akademik Veri Yönetim Sistemi
III. ULUSLARARASI AVRASYA MULTİDİSİPLİNER ÇALIŞMALAR KONGRESİ, Kütahya, Türkiye, 4 - 07 Nisan 2019, ss.314-321
Sovyetler Birliği 23 Ağustos 1941 tarihinde Nazi Almanyası ile Molotov- Ribbentrop Paktı adı verilen bir saldırmazlık paktı imzalamıştı. Buna karşın Alman Devlet Başkanı Adolf Hitler'in emriyle Alman orduları tarafından dünya tarihindeki en büyük işgal saldırılarından biri olarak kabul edilen Barbarossa Harekâtı 22 Haziran 1941 tarihinde Sovyetler Birliği'ne karşı başlatılmıştı. Harekât kapsamında Alman orduları Sovyetler Birliği'ni işgal etmeyi ve ülkede hakim olan Komünizm ideolojisini ortadan kaldırmayı planlamıştı. Sovyet orduları savaşın başında Alman ordularına karşı ağır yenilgiler almıştı. Bu süreçte Sovyetler Birliği, İkinci Dünya Savaşı'nda tüm Sovyet halkını Alman ordularına karşı savaşmak için seferber etmişti. Sovyetler Birliği gençlik örgütü Komsomol de Almanlara karşı savaşmak için cepheye gönderilen gruplardan biri olmuştu. Sovyetler Birliği, Sovyet gençlerini savaşmaya teşvik etmek için yoğun bir propaganda faaliyeti uygulamıştı. Bu aşamada ülkedeki tüm kitle iletişim araçları Sovyet propagandasının denetiminde, Komsomol üyelerini cepheye göndermek için etkili bir şekilde kullanılmıştı. Bu araçların başında dönemin en etkili kitle iletişim araçlarından biri olan posterlerden Sovyet propagandası yoğun bir şekilde yararlanmıştı. Çalışmada İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyet propagandası tarafından Komsomol üyelerine yönelik yürütülen seferberlik propagandasının posterlere nasıl ve ne şekilde yansıtıldığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla All World Wars sitesi tarafından seçilen İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyetler Birliği tarafından Komsomol üyelerini konu edinen dört propaganda posteri (Sovyetler Birliği, Komünist Savaşçılar, Kahramanlık Savaşı, Sovyet Pilot) nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan göstergebilimsel analiz metodu kullanılarak incelemiştir. Çalışma kapsamında belirlenen propaganda posterleri İsviçreli dilbilimci Ferdinand de Saussure'ün Göstergeler Modeli üzerinden analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda propaganda posterlerinde savaşta yer alan Komsomol üyelerinin yüceltilerek, halk kahramanları olarak sunulduğu bu yolla gençlerin cephelerde savaşmalarının teşvik edildiği ortaya çıkarılmıştır.
On August 23, 1941, the Soviet Union signed a non-aggression pact with Nazi Germany, called the Molotov-Ribbentrop Pact. However, the Operation Barbarossa, which was as one of the largest occupation attacks in the history of the world, was launched by the German armies against the Soviet Union on 22 June 1941. Within the scope of the operation, the German armies planned to invade the Soviet Union and eliminate the Communism ideology in the country. At the beginning of the war, the Soviet armies received heavy defeats against the German armies. In this process, the Soviet Union mobilized all Soviet people to fight against the German armies in World War II. The Soviet Union youth organization Komsomol was one of the groups sent to the front to fight against the Germans. The Soviet Union made an intense propaganda to encourage Soviet youths to fight. At this stage, all the mass media tools in the country under the control of Soviet propaganda were effectively used to send the members of Komsomol to the front. One of the most influential mass media tools of the period was the Soviet propaganda. In this study, how and in what way the mobilization propaganda carried out by Soviet propaganda for the members of the Komsomol in the Second World War was reflected to the posters was tried to be revealed. For this purpose, the four propaganda posters (Soviet Union, Communist Warriors, Heroic War, Soviet Pilot), which were selected from the posters used by the Soviet Union inWorld War II regarding Komsomol, were examined using the semiotic analysis method in the qualitative research methods. The propaganda posters identified within the scope of the study were analyzed through the Indicators Model of the Swiss linguist Ferdinand de Saussure. As a result of the study, it was revealed that the propaganda posters praised Komsomol members who were involved in the war as people heroes and encouraged young people to fight in fronts.