Hipodermik İğne Modeli Bağlamında Nazi Propagandasının Walt Disney Çizgi Filmlerinde Eleştirisi

Creative Commons License

ÇAKI C.

İnönü University International Journal of Social Sciences, cilt.8, sa.1, ss.292-307, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

Çizgi filmler, 2. Dünya Savaşında Müttefik Devletler Bloğu'nda yer alan Amerika Birleşik Devletleri tarafından, Nazi Almanyası'na karşı propaganda aracı olarak kullanıldı.Bu amaçla,ABD'nin en popüler medya şirketi olan Walt Disney, Amerikan propagandasında aktif olarak rol aldı. Bu süreçte Walt Disney çizgi filmlerinde Nazilerin Alman halkını tıpkı Harold Lasswell’in Hipodermik İğne Modeli’n de belirttiği gibi propaganda yoluyla etkilediği anlatıldı. Nitekim,çizgi filmler Alman halkının zihinlerinin tamamen Nazilerin kontrolü altına girdiğini vurguladı. Bu çalışmada, Listverse'nin belirlediği en ünlü 10 Nazi karşıtı Walt Disney yapımı çizgi film içerisinden amaçlı örneklem metodu kullanılarak belirlenen üç çizgi filminde,ABD propagandasının Harold Lasswell'in Hipodermik İğne Modeli bağlamında Nazileri ne yönde sunduğu incelendi. Çalışma kapsamında incelenen çizgi filmler,nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan göstergebilimsel analiz metodu kullanılarak, Fransız Dil Bilimci Roland Barthes'ın düzanlam (detonation) ve yananlam (connotation) boyutunda analiz edildi. Elde edilen bulgular ışığında, propaganda amaçlı kullanılan çizgi filmlerde; Nazilerin kitle iletişim araçlarını etkin bir şekilde kullanarak Alman halkı üzerinde tahakküm kurduğu ve nihayetinde propagandanın etkisiyle Almanların Hitler’in her dediğini yaptığı ortaya çıkarıldı. 

Cartoons were used as a propaganda tool by the United States which was in the Allied States Bloc in World War II against Nazi Germany. At this stage, Walt Disney, USA's most popular media company, was actively involved in American propaganda. In this process, Walt Disney cartoons told that the Nazis influenced the Germans through propaganda, just as Harold Lasswell had stated in the Hypodermic Needle Model. Infact, they emphasized that the minds of the German people were under the control of the Nazis. In this study, we tried to see how three cartooon films chosen by using the purposeful sampling method in the first 10 of the most famous anti-Nazi the Walt Disney cartoons selected by Listverse presented the use of the USA propaganda against Nazisin the context of Harold Lasswell's Hypodermic Needle Theory. Cartoons examined within the scope of the study were analyzed in terms of the detonation and connotation of the French linguist Roland Barthes, using the semiotics analysis method in the qualitative research methods. In the light of the findings obtained, in cartoons used for propaganda purposes; it was revealed that the Nazis effectively controlled the masses using the mass media tools and that the Germans did everything what Hitler had to say under the influence of propaganda.