Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi [ESTAD], cilt.5, sa.2, ss.507-534, 2022 (Hakemli Dergi)
Sultan II. Abdülhamid’in 13 Şubat 1878 tarihinde Meclis-i Mebusân’ı geçici olarak
tatil etmesiyle başlayan ve 23 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyet’in ilân edilmesine
kadar devam eden istibdad döneminin, farklı etki ve yansımaları olmuştur. Bu etki ve
yansımaların en iyi görüldüğü alanlardan biri de edebiyat sahası olup bu konuda
yüzlerce eser yazılmıştır. Arabgirli Mehmed Yuşa (ö. ?) tarafından kaleme alınan
"İstibdâdın Zehirleri Yahûd Bir Menfînin Sergüzeşti" adlı eser de bunlardan biridir. Hatıra şeklinde yazılan bu eserde önce Meşrutiyet kavramı yüceltilmiş, ardından
nefret edilecek bir kavram olarak görülen istibdadın zararları sıralanmış, son olarak
da Arabgirli Mehmed Yuşa’nın anıları anlatılmıştır. Bu çalışmada, hatırat türünde
kaleme alınan ve “İstibdâdın Zehirleri Yahûd Bir Menfînin Sergüzeşti” adlı eser,
muhteva ve şekil yönünden incelenecek ve Latin harflerine aktarılacaktır.