Akademik Veri Yönetim Sistemi
Prof . Dr. M. A. Yekta Saraç Armağanı, Mücahit Kaçar,Sadık Yazar,Ömer Arslan,İsmail Güleç,Songül Aydın Yağcıoğlu,Türkân Alvan,Müslüm Yılmaz,Fatih Odunkıran,Ahmet Tığlı,Ahmet Yenikale, Editör, Dün Bugün Yarın (DBY), İstanbul, ss.467-485, 2023
On dokuz sayfadan oluşan İtmâm-ı Temyîz hicri 10 Cemaziyelevvel 1299, miladi 30 Mart 1882 tarihinde Matbaa-i Osmaniyye’de basılmıştır. Eserin ismi de Hacı İbrahim Efendi’nin Temyîz-i Ta’lîkât risalesine atfen İtmâm-ı Temyîz (Temyîz’i tamamlama/Temyîz’in tamamlanması) olarak seçilmiştir. Hacı İbrahim Efendi Temyîz-i Ta’lîkât eseriyle Abdurrahman Süreyya’nın Ta’lîkât-ı Belâgat-i Osmâniyye’de Ahmed Cevdet Paşa’ya karşı dile getirdiği tenkitlere cevaplar vermiştir. Fakat Mahmud Esad’ın girişte ifade ettiği üzere bunlar Belâgat-i Osmâniyye’nin mantıkla alakalı olan lâhika bölümüne kadarki eleştirilerin edebî kısmına dair cevaplar içermekte olup kelami meseleleri içermemektedir. Oysa Abdurrahman Süreyya’nın Ta’lîkât’ında ve daha sonraki gazete yazılarında, Belâgat-i Osmâniyye’nin lâhika bölümündeki mantık bahisleriyle alakalı olarak da Cevdet Paşa’ya tenkitler yöneltilmektedir. Müellif, eserini bu eksiği gidermek üzere kalmeme aldığını beyan etmektedir.
Consisting of nineteen pages, İtmâm-ı Temyîz was printed in Matbaa-i Osmaniyye on 10 Cemaziyelevvel 1299 Hijri, 30 March 1882 Gregorian.The name of the work refers to Hacı İbrahim Efendi's treatise Temyîz-i Ta'lîkât, İtmâm-ı Temyîz. In his work Temyîz-i Ta'lîkât, Hacı İbrahim Efendi responded to the criticisms expressed against Ahmed Cevdet Pasha by Abdurrahman Süreyya in Ta'lîkât-ı Belâgat-i Osmâniyye. However, as Mahmud Esad stated in the introduction, these contain answers to the literary part of the criticisms up to the appendix section of Belâgat-i Osmaniyye, which is related to logic, and do not include theological issues. However, in Abdurrahman Süreyya's Ta'lîkât and subsequent newspaper articles, criticisms are directed at Cevdet Pasha regarding the logic issues in the appendix section of Belâgat-i Osmâniyye. The author declares that he drafted his work to remedy this deficiency.