Dijital Katılımcı Sözlüklerde Afrikalı Göçmen Algısı: Ekşi Sözlük Örneği


Creative Commons License

Koç H. İ.

5. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER VE EĞİTİM BİLİMLERİ SEMPOZYUMU (USVES), Malatya, Türkiye, 12 - 13 Mart 2022, ss.90-91

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Malatya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.90-91
  • İnönü Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Katılımcılara çeşitli konulardaki görüşlerini paylaşma olanağı tanıyan dijital katılımcı sözlükler, aynı zamanda etkileşime dayalı ve sözlük mantığı esas alınarak kurgulanmış internet tabanlı yeni medya uygulamalarını ifade etmektedir. Kullanıcıların aktif olduğu bu platformlar yapısı itibariyle bireylere denetimsiz iletişim, anonim bilgi paylaşımı ve ifade özgürlüğü vermektedir. Bireyler bu ortamlarda herhangi bir sınırlama olmaksızın her türlü içerik üretebilmektedir. Bu nedenle katılımcı sözlüklerdeki içeriklerin (entry), kullanıcıların (yazar) doğrudan kişisel görüşlerini yansıttığını söylemek mümkündür. Dolayısıyla geleneksel medya ortamlarındaki ideoloji eksenli temsillerden farklı olarak bu ortamların, herhangi bir konuya ilişkin algının gerçekçi olarak anlaşılmasında işlevsel olduğu düşünülebilir.

Bu yaklaşımdan hareketle bu çalışmada kullanıcıların hem içerik üreticisi hem de tüketicisi (prosumer) olma imkânının bulunduğu katılımcı sözlüklerdeki Afrikalı göçmen algısı irdelenmiştir. Araştırma kapsamında Türkiye’de bu alanda önde gelen platformlardan Ekşi Sözlük örnek olarak seçilmiştir. Araştırma yaklaşımı açısından nitel yöntemle desenlenen çalışmada, veriler doküman analizi tekniğiyle toplanmıştır. Elde edilen veriler ise tematize edilerek içerik analizi yöntemiyle incelenmiş, böylece Sahra-altı Afrika’dan Türkiye’ye çeşitli nedenlerle gelen göçmenlere yönelik algının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır.

Araştırma kapsamında Ekşi Sözlük platformunda Türkiye’deki Afrikalı göçmenlerle ilişkili tüm konu başlıkları taranmış ve sadece doğrudan konuyla ilgili başlıklar belirlenmiştir. Bunlar arasında ise 05.03.2022 tarihi itibariyle en fazla entry’nin yer aldığı “ankara’da artan zenci nüfusu” başlığı örneklem olarak seçilmiştir. 401 adet entry’nin analiz edildiği çalışma sonucunda yazarların önemli bir kısmının demografik yapıya ilişkin değişimden ve gelecekte ortaya çıkabilecek toplumsal çatışmalardan tedirgin olduğu görülmüştür. Öte yandan önemli oranda entry’de ise göçmenlere empatiyle yaklaşılması gerektiği ve “zenci” ifadesinin ırkçılığa karşılık geldiği belirtilmektedir. Buna ek olarak Afrikalı göçmenlere yönelik algının çoğunlukla “efendi”, “zararsız”, “sürekli artan göçmen topluluğu”, “kaçak/yasadışı göçmen” şeklinde olduğu bulgulanmıştır.

Digital participatory dictionaries, which allow participants to share their views on various topics, also express internet-based new media applications based on interaction and dictionary logic. These platforms, in which users are active, provide individuals with uncontrolled communication, anonymous information sharing and freedom of expression. Individuals can produce all kinds of content in these environments without any limitations. For this reason, it is possible to say that the contents in the participating dictionaries directly reflect the personal views of the users (author). Therefore, unlike the ideology-based representations in traditional media environments, these environments can be thought to be functional in understanding the perception of any subject realistically.  

Based on this approach, in this study, the perception of African immigrants in participatory dictionaries, where users have the opportunity to be both a content producer and a prosumer, has been examined. Within the scope of the research, Ekşi Sözlük, one of the leading platforms in this field in Turkey, was chosen as an example. In the study, which was designed with a qualitative method in terms of research approach, data were collected by document analysis technique. The data obtained was thematized and analyzed by content analysis method. Thus, it was aimed to reveal the perception of immigrants coming to Turkey from Sub-Saharan Africa for various reasons.

In the research, all the titles related to African immigrants in Turkey were scanned on the Ekşi Sözlük platform and only the titles directly related to the topic were determined. Among them, as of 05.03.2022, the title of “increasing black population in ankara”, which has the highest number of entries, was chosen as a sample. As a result of the study in which 401 entries were analyzed, it was seen that a significant part of the authors were uneasy about the change in demographic structure and social conflicts that may arise in the future. On the other hand, it is stated in the entry that immigrants should be approached with empathy and the expression "black" corresponds to racism. In addition, it has been found that the perception towards African immigrants is mostly "master", "harmless", "constantly increasing immigrant community", "illegal/illegal immigrant".