LÜLE E. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2022
Türkçenin eğitimi
ve öğretimi sürecinde dilbilimsel alanlardan ve verilerden yeterince
yararlanılmadığı çalışmalarla belirlenmiş ve sunulmuştur. Araştırmadaki
kategoriler (Dilbilimin Uygulama Alanları) oluşturulurken alanyazındaki
çalışmalardan yararlanılmıştır. Bu araştırmanın amacı 2019 Türkçe Dersi Öğretim
Programı’nda yer alan 5.6.7.8. sınıf kazanımlarını dilbilimsel kavramlar
bağlamında gruplandırıp incelemektir. Bu bağlamda, 2019 Türkçe Dersi Öğretim
Programı kazanımlarının oluşturulmasında dilbilimin verilerinden ne ölçüde
yararlanıldığı üzerinde durulacaktır. Araştırmanın problem tümcesi “2019 Türkçe
Dersi Öğretim Programı kazanımlarının oluşturulmasında dilbilim verilerinden ne
ölçüde yararlanılmıştır?” biçiminde belirlenmiştir. Bu araştırmada nitel
araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Durum çalışması; nitel
araştırmalarda yaygın bir şekilde kullanılan ve belli bir olgu ya da durumla
ilgili sonuçları ayrıntılandırarak açıklamayı amaç edinen araştırma desenidir.
Çalışmanın verileri, nitel veri toplama yöntemlerinden doküman incelemesi
tekniği ile toplanmıştır. Bu teknik, araştırılması hedeflenen olgu veya olgular
hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar. Bu araştırmada
doküman olarak 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı kullanılmıştır. Çalışmada
elde edilen verilerin analizi sırasında nitel araştırmalarda sıkça kullanılan
betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmadaki kategoriler
oluşturulurken alanyazındaki çalışmalardan yararlanılmıştır (Çağlar 2019; Kıran
ve Kıran 2013; Kerimoğlu 2017; Toklu 2015). Dilbilimin Türkçe eğitimindeki
uygulama alanları ve çalışmanın kategorileri şunlardır: Sesbilgisi/Sesbilim ve
Türkçe Eğitimi; Biçimbilim ve Türkçe Eğitim; Sözdizimi ve Türkçe Eğitimi;
Metindilbilim ve Türkçe Eğitimi; Anlambilim ve Türkçe Eğitimi; Sözcükbilim ve
Türkçe Eğitimi; Göstergebilim ve Türkçe Eğitimi; Uygulamalı Dilbilimi ve Türkçe
Eğitimi; Edimdilbilimi / Kullanım Bilimi (Pragmatik) ve Türkçe Eğitimi.