Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yildirim T. (Yürütücü), Atli A., Çirak Y., Üstüner M., Şad S. N.
TÜBİTAK Projesi, 2014 - 2016
Bu projede lise öğrencilerinin yaşadıkları gelişimsel ve travmatik sorunları belirlemek, belirlenen sorunları çözmede Dinamik Yönelimli Kısa-Yoğun-Acil Psikolojik Danışma (B.E.P.) oturumlarını gerçekleştirmek amaçlanmıştır. Projenin birinci aşaması (Ekim 2014-Ekim 2015), lise öğrencilerinin yaşadıkları gelişimsel ve travmatik sorunları; veli, öğretmen ve öğrenci görüşleri ışığında ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, karma desen yöntemlerinden çok aşamalı karma desen kullanılmıştır. Öğrenci, öğretmen ve velilerden oluşan 64 kişi ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen nitel veriler ile öğrenciler-veliler ve öğretmenlerin gözünden lise öğrencilerinin yaşadıkları gelişimsel ve travmatik sorunları öğrenmeye yönelik 61 maddelik ‘Gelişimsel Sorunlar Anketi’ ile 17 maddelik “Travmatik Sorunlar Anketi” oluşturulmuştur. Nicel verileri toplamak için ise seçkisiz küme örnekleme yöntemi ile 414 öğrenci, 94 öğretmen ve 97 veli örnekleme dâhil edilmiştir. Araştırmada lise öğrencilerinin yaşadıkları gelişimsel ve travmatik sorunların veli, öğretmen ve öğrencilerin bakış açılarına göre neler olduğu ile bu görüşler arasındaki benzerlik ve farklılıkların neler olduğu incelenmiş, elde edilen bulgular doğrultusunda tartışılmıştır. Lise öğrencilerinin en sık yaşadıkları gelişimsel sorunların veli, öğretmen ve öğrencilerin bakış açılarına göre “sınav kaygısı ve akademik başarı/sızlık” olduğu görülürken; en sık yaşadıkları travmatik sorunların veli, öğretmen ve öğrencilerin bakış açılarına göre “ölüm”, “taşınma ve okul değişikliği” olarak ifade ettikleri görülmüştür. Projenin ikinci aşaması (Ekim 2015-Ekim 2016) gelişimsel ve travmatik sorunu olan lise öğrencilerinin sorunlarını çözmede Dinamik Yönelimli Kısa-Yoğun-Acil Psikolojik Danışma Uygulaması prosedürünü adım adım betimlemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, gelişimsel sorunlar yaşayan iki, travmatik sorunlar yaşayan iki toplam dört lise öğrencisi ile gerçekleştirilen 6-10 oturum süren Dinamik Yönelimli Kısa-Yoğun-Acil Psikolojik Danışma Uygulaması uygulamaları (B.E.P.) vak’a inceleme yöntemiyle sunulmuştur. Ebeveyn boşanması nedeniyle psikolojik yardım talebinde bulunan danışan ile altı oturum, baba vefatı nedeniyle psikolojik yardım talebinde bulunan danışan ile dokuz oturum, ergenlik dönemi gelişimsel sorunları ile gelen danışanlar ile sekizer oturum gerçekleştirilmiştir. Her bir oturum için video ve ses kaydı alınmış, deşifre edilerek çalışmanın nitel bulgular bölümünde birebir sunulmuştur. Araştırma için gönüllü olan katılımcılara uygulanan ön-test (Semptom Tarama Listesi-90-R, Hacettepe Kişilik Envanteri, Beier Cümle Tamamlama Testi B Formu) sonuçları da dikkate alınarak başlatılan danışma uygulamaları, son-test ve izleme testleri de uygulanarak tamamlanmıştır. Araştırma sonucunda uygulanan danışma oturumlarının danışanların;
ü Geçmişe ve geleceğe karşı tavırlarında, benlik duygusu ve kendilik algılarında, anne ve babaya karşı tavırlarında, ev ve aile yaşamına karşı tavırlarında, arkadaşlarına karşı tavırlarında, otoriteye karşı tavırlarında, korku ve endişelerinde, suçluluk hislerinde, okul ve iş yaşamına karşı tavırlarında, karşı cinsle olan ilişkiye yönelik tavırlarında olumsuzdan olumluya, sağlıksızdan sağlıklıya, dezavantajdan avantaja doğru iyileşmeleri gerçekleşmiştir.
ü Duygu-düşünce ve davranışlarının dinamik nedenlerine odaklanıp geçmiş ile bugün, bilinçdışı ile bilinç arasında bağ kurarak iç görüleri arttırılmıştır.
ü Empati düzeyleri artmış ve meta-biliş sistemleri güçlenmiştir.
ü Terapötik süreçteki danışan-danışman ilişkisinden elde ettikleri kazanımlar aracılığıyla nesne ilişkilerini düzenleyerek kişilerarası iletişim becerileri güçlendirilmiştir.
ü Terapötik faktörler aracılığı ile kimlik gelişimleri olumlu yönde etkilenmiş ve olumlu problem çözme stratejilerini öğrenerek ego işlevleri geliştirilmiştir.