Melezleme Islahı ile Yeni Ceviz Çeşitlerinin Geliştirilmesi


Akçay M.(Executive), Erdoğan A., Ernim C., Gültekin N., Pala M., Çöçen E., et al.

TAGEM Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Projesi, 2017 - 2021

  • Project Type: TAGEM Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Projesi
  • Begin Date: January 2017
  • End Date: December 2021

Project Abstract

Ceviz dünyada ve Türkiye’ de geleceği parlak olan ve üreticisine gelir getirecek önemli meyve türlerinden biridir. Dikogami özelliğinden dolayı büyük oranda yabancı tozlanan ceviz, birbirinden faklı özelliklere sahip genotipler oluşturmaktadır. Bu genotipler yetiştiği bölgenin ekolojik koşullarına iyi uyum göstermektedir. Ülkemizde yapılan ceviz ıslahı çalışmaları genellikle bu genotipler içerisinden üstün özellikli olanların seleksiyonuna dayanmaktadır. Ancak seçilen bu bireylerde istenen özelliklerin toplanması mümkün olmamaktadır. Melezleme ıslahı çalışmalarında; istenen üstün özelikleri barındıran ana ve baba ebeveynler kontrollü olarak melezlenerek istenen özellikte yeni bireylerin elde edilmesi hedeflenir. Meyvecilikte melezleme ıslahı çalışmaları zor ve uzun süreli olmakla birlikte yeni çeşit geliştirmede uygulanan önemli metotlardandır. Melezleme ıslahı ile yeni çeşit geliştirmeyi hedefleyen bu projede: Dünyada standart olarak çok önemli düzeyde yetiştirilen ‘‘Chandler ve Pedro’’ çeşitleri ana ebeveyn olarak; Malatya yöresinde selekte edilen kaliteli ve üstün özellikli meyvelere sahip Hekimhan ve Darende genotipleri ise baba ebeveyn olarak kullanılacaktır. 2017 yılında melezleme yapılacak çiçeklerin izolasyonu, tozlayıcı çeşitlerden çiçek tozlarının alınması, melezleme uygulamaları ve etiketleme, derim ve meyvelerin kurutulması işlemleri yapılacaktır. Araştırma sonunda; geç yapraklanan, yan dal verimi yüksek, ağaç verimi ve meyve kalitesi yüksek yeni çeşitlerin geliştirilmesi amaçlanmaktadır.