Peyzaj Desen Süreç Etkileşiminin Modellenmesi ve Ankara Kenti için Sürdürülebilir Arazi Kullanım Stratejilerinin Geliştirilmesi


Cengiz S., Oğuz D.(Yürütücü), Görmüş Cengiz S., Yılmaz B., Akın Tanrıöver A., Alphan H., et al.

TÜBİTAK Projesi, 2018 - 2020

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2018
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2020

Proje Özeti

Kentsel sistemlerin dinamik yapısını açıklayan çalışmalarda, kentin biyofiziksel ve insani süreçler tarafından şekillenen ve aynı zamanda bu süreçleri şekillendirerek yeniden üreten karmaşık doğasının anlaşılmasının (pek çok parametrenin geniş bir çeşitlilikte ve farklı ölçeklerde gerçekleşmesinden dolayı) zor ancak (bu sistemin ekolojik, ekonomik ve toplumsal parametreleri etkileme durumu nedeniyle) zorunlu bir süreç olduğundan bahsedilmektedir. Bu çerçevede, kentsel sistemlerin hareketlerini anlamak için geliştirilen modeller, kentsel arazi kullanım değişiminin etkilediği, sosyal, ekonomik ve doğal kaynakların sürdürülebilirliğinin sağlanması ve kaynak yöneticilerin oluşturduğu arazi kullanım politikalarının gelecekte yaratacağı etkilerin önceden belirlenmesi için oldukça önemlidir. Ancak günümüzde kullanılan modeller, ya mekânsal etkileşim ve ekonomik aksiyomların basit mekanizmalarına dayanarak, kentin biçimsel büyümesi hakkındadır ya da mekânsal yapının, ekosistem süreçleri üzerindeki etkisine yoğunlaştığından, desen değişikliği ile ekolojik süreçler arasındaki etkileşimi yeteri kadar açıklayamamaktadırlar. Bu noktada, kentsel arazinin ve kaynak tüketiminin daha dengeli kullanılmasına olanak tanıyacak ?kentsel gelişim yönetimi stratejilerini? üretebilmek için kentsel ekosistemlerin insan-doğa tabanlı olarak düşünülmesi ihtiyacı bulunmaktadır. Bu bağlamda, kentsel sistemlerin kapsamlı bir şekilde anlaşılabilmesi ve bu alanlarda sürdürülebilir arazi kullanım stratejilerinin geliştirilebilmesi için kullanılacak modellerin peyzaj deseni ve süreci ile ekonomik ve kültürel aksiyomları entegre etmesi gerekmektedir. Bu gereklilikten hareketle önerilen proje: Ankara Kenti ve yakın çevresinde (Nazım İmar Planı sınırı) kentsel arazi kullanım değişiminin gelecek için mevcut eğiliminin modellenmesi ve bu değişimin peyzaj süreçlerine etkisini belirlemeyi, farklı arazi kullanım öncelikleri doğrultusunda senaryolar geliştirerek, Ankara Kenti için Sürdürülebilir Arazi Kullanım Modelinin oluşturulmasını ve bu modelin Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan 2038 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına (ÇDP) ve 2023 Nazım İmar Planına (NİP) nasıl entegre edilmesi gerektiğine ilişkin kavramsal bir çerçeve önerilmesini amaçlamaktadır.