Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMİNE ÖZCAN
Danışman: Mustafa Akdağ
Özet:
Bu araştırmanın amacı
İngilizce dersi öğretim programının Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve
Programı’na (ADOÇEP) göre değerlendirilmesidir.
Programın değerlendirilmesinde Provus Farklar Yaklaşımı Modeli (PFYM)
kullanılmıştır. Bu araştırma karma araştırma yönteminin eş zamanlı
çeşitleme desenine göre yürütülmüştür. Araştırmanın nicel boyutunda nedensel
karşılaştırma, nitel boyutunda ise durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışmanın nicel
boyutunda, Yabancı Dil Becerileri Yeterlilik Algı Ölçeği’ni uygulamak üzere 528
öğrenci katılmıştır. Çalışmanın nitel boyutunun görüşme katılımcıları 14
öğretmenden, gözlem katılımcıları üç öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın
verileri Avrupa Dil Eğitimi Kalite Denetim
Konseyi tarafından tavsiye edilen betimleyiciler dizisi (B1+/B2) doğrultusunda hazırlanan
Yabancı Dil Becerileri Yeterlilik Algı Ölçeği yanı sıra araştırmacı tarafından
geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu, gözlem formu kullanılarak elde
edilmiştir. Çalışmada nicel verilerin analizinde Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır.
Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi ve betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonunda kız
öğrencilerin yabancı dil yeterlilik algılarının erkek öğrencilerin yabancı dil
yeterlilik algılarından daha yüksek olduğu, okul başarı düzeyi orta ve zayıf
olan öğrencilerin yabancı dil becerileri yeterlilik algılarının başarı düzeyi
yüksek olan öğrencilerin algılarından daha yüksek olduğu, alanı sayısal ve eşit
ağırlık olan öğrencilerin yabancı dil becerileri yeterlilik algılarının alanı
dil olan öğrencilerin yabancı dil becerileri yeterlilik algılarından daha
yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 11. sınıf İngilizce dersi öğretim programı odaklandığı dil
becerisi açısından farklılık gösterdiği, çerçeve programın temel prensiplerini
esnek bir biçimde benimsediğini, İDÖP-11'in kazanımlar, içerik ve
ölçme-değerlendirme süreçleri açısından ADOÇEP ile uyumlu olduğu ve içerik açısından Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programı ile
karşılaştırıldığında B1+/B2 düzeyindeki
23 betimleyiciden 18 (%78) betimleyicinin karşılığının olduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Öğretmenler; kazanımlarının iyi olduğunu, içeriğin güncel
olduğunu, uygun şartlarda uygulanabilir olduğunu, 11. sınıf ders içeriğinin
yoğun olduğunu, içeriğin öğrenci ihtiyaçlarını karşılamadığını, materyal
eksikliği olduğunu, haftalık ders saatlerinin yetersiz olduğunu, ders kitabının
zayıf yönleri olduğunu, öğrencilere dört becerinin bütünleşik şekilde
kazandırılamadığını, öğrencilerin hazırbulunuşluğunun yetersiz olduğunu, bazı
yetkinlikleri kazandırdığını belirtmişlerdir. Gözlem bulguları incelendiğinde;
öğrenme-öğretme ortamında, öğrencilerin sınıfta sürekli olarak İngilizce
konuşma becerilerinde yetersizlik gösterdikleri, öğretmenlerin öğrenme
sürecinde öğrencileri sorumluluk sahibi yapmaya yönelik etkinliklere düşük
düzeyde yer verdikleri belirlenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin bireysel çalışma ve
ikili çalışma gibi farklı etkinlik türlerini yeterli düzeyde uyguladığı ancak
sınıfta sürekli olarak İngilizce konuşarak öğrencilere rol model olmada
yetersiz kaldıkları tespit edilmiştir. Araştırmada ulaşılan sonuçlara
dayalı olarak, program
içeriğinin sadeleştirilmesi, öğrenci düzeyine uygun hale getirilmesi, materyal
eksiğinin giderilmesi, dört becerinin bütünsel geliştirilmesi, haftalık ders
saatlerinin arttırılması ve öğretmenlerin program okuryazarlığının arttırılması
için hizmet içi eğitimler düzenlenmesi önerilerinde bulunulmuştur.
Anahtar Sözcükler: Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve
Programı, Provus Farklar Yaklaşımı Modeli, program değerlendirme, 11. sınıf
İngilizce dersi öğretim programı.