Alıç (Crataegus orientalis) meyvesinin fizikokimyasal ve fonksiyonel özelliklerinin incelenmesi

Öztürk F. S., Gökbulut İ.

International Maldia Health Sciences Congress, Malatya, Türkiye, 14 - 16 Ekim 2022, ss.271-272

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Malatya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.271-272
  • İnönü Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Giriş: Son yıllarda, tıbbi yabani bitkiler, biyoaktif bileşiklerce zengin olmaları ve sağlık üzerinde gösterdikleri yararlı özellikleri sebebiyle dünya çapında artan bir ilgi görmektedir. Bu şifalı bitkilerden biri, Rosaceae familyasının Maloideae alt familyasına ait olan alıçtır (Crataegus spp.). Alıç Türkiye’de doğal olarak yetişen eski çağlardan beri geleneksel tıpta yaygın bir şekilde kullanılan, çeşitli fonksiyonel özelliklere (antiinflamatuar, antimikrobiyal ve antioksidan) sahip, fenolik bileşikler bakımından zengin bir meyve türüdür. Meyvenin antioksidan kaynağı olarak kabul görmesi de içeriğinde bulunan rutin, hiperosid, quercetin, isoquercetin, epikateşin, klorojenik asit ve protokateşik asitler gibi iyi bilinen fenolik bileşiklerden ileri gelmektedir. Bu çalışmada Niğde ilinde doğal olarak yetişen alıçların fizikokimyasal özellikleri ile birlikte toplam fenolik içerik ve antioksidan aktivite düzeylerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Gereç-Yöntem: Niğde ilinin Ulukışla ilçesinden toplanan alıçlardan fenolik bileşikler ekstrakte edilmiş olup toplam fenolik içerik (Folin-Ciocalteu yöntemi) ve antioksidan aktivite düzeyleri (DPPH, ABTS ve FRAP yöntemleri) belirlenmiştir. Ayrıca meyvenin fizikokimyasal özellikleri de incelenmiştir. Bulgular: Alıçta, pH (4.38 ± 0.01), su aktivitesi (0.952 ± 0.003), toplam asitlik (% 0.86 ± 0.01), toplam kuru madde (% 26.11 ± 0.42) ve suda çözünen kuru madde içeriği (17.25 ± 0.50 °Briks) belirlenmiştir. Meyvedeki toplam fenolik içerik 24.96 ± 0.23 mg gallik asit eşdeğeri (GAE)/g kuru madde (KM) olarak tespit edilmiştir. DPPH, ABTS ve FRAP analizleri sonucu elde edilen antioksidan aktivite düzeylerinin ise sırasıyla 159.24 ± 1.04 mmol troloks eşdeğeri (TE)/kg KM, 119.77 ± 0.26 mmol TE/kg KM ve 35.22 ± 0.56 µmol TE/g olduğu saptanmıştır. Sonuç: C. orientalis’ in zengin fenolik içeriğe sahip olduğu ve ABTS ve FRAP yöntemleri ile kıyaslandığında DPPH yöntemi ile belirlenen antioksidan aktivite düzeyinin daha yüksek olduğu öne çıkan sonuçlar arasındadır. Bu özelliklerinden dolayı ilerleyen çalışmalarda alıcın çeşitli gıdaların bileşiminde kullanılabileceği ve böylece gıdaların fonksiyonalitelerinin artırılabileceği düşünülmektedir.

Introduction: In recent years, medicinal wild plants have attracted increasing attention worldwide due to their richness in bioactive compounds and their beneficial properties on health. One of these medicinal plants is hawthorn (Crataegus spp.), which belongs to the Maloideae subfamily of the Rosaceae family. Hawthorn is a type of fruit that grows naturally in Turkey, has been widely used in traditional medicine since ancient times, has various functional properties (anti-inflammatory, antimicrobial, and antioxidant) and is rich in phenolic compounds. The acceptance of the fruit as a source of antioxidants is due to the well-known phenolic compounds such as rutin, hyperoside, quercetin, isoquercetin, epicatechin, chlorogenic acid and protocatechic acids in its content. In this study, it was aimed to determine the physicochemical properties, total phenolic content and antioxidant activity levels of hawthorn growing naturally in Niğde province. Material-Method: Phenolic compounds were extracted from hawthorn collected from Ulukışla district of Niğde province and total phenolic content (Folin-Ciocalteu method) and antioxidant activity levels (DPPH, ABTS and FRAP methods) were determined. In addition, the physicochemical properties of the fruit were also examined. Results: In hawthorn, pH (4.38 ± 0.01), water activity (0.952 ± 0.003), total acidity (0.86 ± 0.01 %), total dry matter (26.11 ± 0.42 %) and soluble dry matter content (17.25 ± 0.50 °Brix) were determined. The total phenolic content in the fruit was determined as 24.96 ± 0.23 mg gallic acid equivalent (GAE)/g dry matter (DM). The antioxidant activity levels obtained as a result of DPPH, ABTS, and FRAP analyzes were found to be 159.24 ± 1.04 mmol trolox equivalent (TE)/kg DM, 119.77 ± 0.26 mmol TE/kg DM, and 35.22 ± 0.56 µmol TE/g, respectively. Conclusion: It is among the prominent results that C. orientalis has a rich phenolic content and the antioxidant activity level determined by the DPPH method is higher when compared to ABTS and FRAP methods. Due to these properties, it is thought that in future studies, hawthorn can be used in the composition of various foods and thus the functionality of foods can be increased.